Μ' αρέσουν τα ποιήματα που ζουν στο δρόμο, έξω απ' τα βιβλία: αυτά που τουρτουρίζουν στις γωνιές κι όλο καπνίζουν σαν φουγάρα· που αναβοσβήνουν, μες στη νύχτα, σαν Χριστουγεννιάτικα λαμπάκια… [Νίκος Χουλιαράς]
Μουσική:Σταύρος Ξαρχάκος Στίχοι:Βαγγέλης Γκούφας Μπουζούκι:Γιώργος Ζαμπέτας Τραγούδι:Μελίνα Μερκούρη Ταινία:Σταύρος Ξαρχάκος | Η Ελλάδα της Μελίνας(1965)
Στα μάτια παίζει το άστρο της αυγής
ο ήλιος πλένει το όνειρο της γης
πλατύ ποτάμι η αγάπη και βαθύ
κουράστηκε και πάει να κοιμηθεί
Για ποιο ταξίδι κίνησες να πας
να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς
σου κλέβει η ανατολή μικρό φιλί
Στα χείλη καίει πικρό μικρό φιλί
ποιο μακρινό ταξίδι σε καλεί
θα φύγεις, ξένε, άσπρα τα πανιά
παραμονεύει η λησμονιά
Για ποιο ταξίδι κίνησες να πας
να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς
σου κλέβει η ανατολή μικρό φιλί
Ecoute
je te dirai
les mots les plus beaux
des mots d’amour que je connais
et que jamais je n’oublierai
des mots qui t’emmèneront comme un bateau
jusque à la terre
la terre qui les a inventés
Ecoute
je t’appellerai par le noms les plus tendres et ces noms je les connais
c’est une chanson
Que tous les amoureux du monde pourront chanter
Car c’est l’amour
l’amour qui les a les inventés
Παλικάρι μου πικρό
αγοράκι τρυφερό
αχ καρδιά μου ή ζωή
όνειρο, αναπνοή
αγάπη μου, αγάπη μου
Ecoute
je te dirai
«παλικάρι μου», mon gars, ma beauté
«αγοράκι μου», mon garçon
«μάτια μου», mes yeux
«ζωή μου», ma vie
«όνειρο, αναπνοή», mon rêve, mon souffle
«αγάπη μου», mon amour, mon amour, mon amour
Παλικάρι μου πικρό
αγοράκι τρυφερό
αχ καρδιά μου, η ζωή
όνειρο, αναπνοή
αγάπη μου, αγάπη μου
Μουσική & στίχοι:Μάνος Χατζιδάκις Μπουζούκι:Γιώργος Ζαμπέτας Τραγούδι:Μελίνα Μερκούρη Ταινία:Ποτέ την Κυριακή(1960) του Ζιλ Ντασέν
Απ’ το παράθυρο μου στέλνω ένα δύο και τρία και τέσσερα φιλιά
που φτάνουν στο λιμάνι ένα και δύο και τρία και τέσσερα πουλιά
πώς ήθελα να είχα ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά
που σαν θα μεγαλώσουν όλα να γίνουν λεβέντες για χάρη του Πειραιά
Όσο κι αν ψάξω, δεν βρίσκω άλλο λιμάνι
τρελή να μ’ έχει κάνει όσο τον Πειραιά
που, όταν βραδιάζει, τραγούδια μ’ αραδιάζει
και τις πενιές του αλλάζει, γεμίζει από παιδιά
Από την πόρτα μου σαν βγω, δεν υπάρχει κανείς που να μην τον αγαπώ
και, σαν το βράδυ κοιμηθώ, ξέρω πως θα τον ονειρευτώ
πετράδια βάζω στο λαιμό και μια χάντρα φυλαχτό
γιατί τα βράδια καρτερώ, στο λιμάνι σαν βγω, κάποιον άγνωστο να βρω
Όσο κι αν ψάξω, δεν βρίσκω άλλο λιμάνι
τρελή να μ’ έχει κάνει όσο τον Πειραιά
που, όταν βραδιάζει, τραγούδια μ’ αραδιάζει
και τις πενιές του αλλάζει, γεμίζει από παιδιά
Μάνος Χατζιδάκις & Νίκος Γκάτσος, Ο κυρ-Αντώνης (με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Μάνο Χατζιδάκι)
Τα όνειρα
Όσο περνούν τα χρόνια
κονταίνουν τα όνειρα,
άλλα στρέφουν προς τα πίσω
τα περισσότερα βαραίνουν
πέφτουν πιο χαμηλά,
συντροφικά σ’ ακολουθούν στο τέρμα
για μια στιγμή συνωστίζονται
αίφνης σε κοιτούν κατάματα και σβήνουν.
Από τη συλλογή Προπατορικά (2000) του Χ. Δ. Καλαϊτζή
Μουσική:Georges Moustaki Απόδοση στίχων στα Ελληνικά:Δημήτρης Χριστοδούλου Τραγούδι:Μελίνα Μερκούρη (ηχογράφηση του 1972) Πρώτη εκτέλεση:δίσκος Le Métèque («Ο μέτοικος», 1971, με τον Georges Moustaki)
Μεσόγειο τη λεν και παίζουνε γυμνά
παιδιά με μαύρα μάτια αγάλματα πικρά
γέννησε τους Θεούς, τον ίδιο το Χριστό
το καλοκαίρι εκεί δεν τρέμει τον καιρό
μέσα στη λίμνη αυτή
Το αίμα τους αιώνες σκάλισε εκεί
τα βράχια και τους κάβους και τη βαθιά σιωπή
νησιά σαν περιστέρια αιώνιες φυλακές
το καλοκαίρι εκεί δεν τρέμει τις βροχές
μες στη Μεσόγειο
Οι κάμποι κι οι ελιές χάνονται στη φωτιά
τα χέρια μένουν μόνα κι άδεια τα κορμιά
λαοί τής συμφοράς και πίκρα του θανάτου
το καλοκαίρι εκεί δε χάνει τα φτερά του
μες στη Μεσόγειο
Κάτω στη λίμνη αυτή γεννήθηκα κι εγώ
μεσόγειο του φόβου και των πικρών καιρών
τα όνειρα που παίζαν στα βαθιά νερά
γινήκαν δέντρα μόνα στα ξερά νησιά
μες στη Μεσόγειο
Τον Παρθενώνα κρύβουν σύννεφα βαριά
στην Ισπανία εχάθη η λέξη «λευτεριά»
πάντα η Αθήνα μένει όνειρο πικρό
το καλοκαίρι εκεί δεν τρέμει τον καιρό
μες στη Μεσόγειο
Σύνοψη της υπόθεσης: Ένα ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει την αντίδραση του ελληνικού λαού στη χούντα των συνταγματαρχών, και τους πανηγυρισμούς μετά την πτώση του μισητού καθεστώτος. Παρουσιάζονται οι δύο συναυλίες που έγιναν το 1974 για την υποστήριξη του αγώνα των Κυπρίων, οι πορείες του 1974 για την επέτειο του Πολυτεχνείου, η αναπαράσταση των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκε ο αγωνιστής του ΠΑΜ Χρήστος Ρεκλείτης και η κηδεία του Κύπριου Δώρου Λοΐζου.
Τι έχει πει για την ταινία ο Νίκος Κούνδουρος: Τα «Τραγούδια της Φωτιάς», το μόνο ντοκιμαντέρ που έχω φτιάξει, είναι μια ταινία συντεθειμένη από φωνές και αιτήματα όπως αυτά διαμορφώθηκαν στους δρόμους της Αθήνας αμέσως μετά την παλινόρθωση της Δημοκρατίας. Μία ταινία ωδή στη λευτεριά. Αυτό, τίποτε άλλο.
Η ταινία έχει ως κύριο άξονα δύο συναυλίες, στο στάδιο Καραϊσκάκη με τον Μίκη Θεοδωράκη και στο γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας με τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Και οι δύο συναυλίες έγιναν το 1974, λίγο μετά την πτώση της χούντας.
Στο καφενείον «Η Ελλάς» ο σαλτιμπάγκος
πουλά τα νούμερα φτηνά
δραχμή τα ακροβατικά
οι αλυσίδες δωρεάν
το πήδημα θανάτου δυο δραχμές
χωρίς σχοινιά
Περάστε, κόσμε
Ασώματος η κεφαλή, περάστε κόσμε
τη βρήκανε στην Αφρική
καπνίζει, πίνει και πονά
τρελαίνεται για μουσική
χορεύει με τα μάτια δυο δραχμές
ποιος θα τη δει;
Περάστε, κόσμε
Στο καφενείον «Η Ελλάς» οι θεατρίνοι
μ’ ασετιλίνη και κεριά
την Γκόλφω παίζουν στα παιδιά
με φουστανέλες δανεικές
και δάκρυ πληρωμένο δυο αβγά
και τρεις δραχμές
Περάστε, κόσμε
Μάνος Χατζιδάκις & Νίκος Γκάτσος, Ο κυρ-Αντώνης (με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Μάνο Χατζιδάκι)
Τα τοπία που είδα
XIII
Κι αν είμαι ένας όμηρος ξεχασμένος
Σε μακροχρόνιες προθεσμίες
Κι αν είμαι ένα φόρεμα καθημερινό
Μέσα στο δρόμο πάνω στο κρεβάτι
Κι αν είμαι ένα όνομα πραγματικό
Μια έγχρωμη φωτογραφία
Τίποτα δεν αλλάζει
Δεν γίνομαι αλλιώτικος πεθαμένος
Από τη συλλογή Τα τοπία που είδα (1975) της Μαρίας Κέντρου-Αγαθοπούλου
Βίκυ Παπαπροδρόμου: ό,τι πολύ αγάπησα (ποίηση, πεζογραφία & μουσική) 