Σταύρος Ζαφειρίου, Φως

Φως

[Ενότητα Στάσιμα]

Αλλά η φωνή αντήχησε στο ξεραμένο πηγάδι,
στα ξεχασμένα πατήματα της φαγωμένης πέτρας,
εκεί όπου τσάκισε στα δυο η περόνη
κι έμεινε η σάρκα να κρατάει τη σάρκα
κάτω από το μπατζάκι του παντελονιού,
μαρτυρώντας τη μόνη αλήθεια
για τις ζημιές και τα κέρδη,
για ό,τι μπορεί ν’ αβγατίσει, για ό,τι
μπορεί να χαθεί,
ινδάλματα τόσων ματιών, σοφίσματα
τόσων κανόνων,
συνήθειες και προφάσεις και ανομήματα
και κόπους μάταιους στην τάξη
των θαυμάτων.

Τότε μετρήθηκε η γη βήμα το βήμα
και μπήκανε οι φράχτες με τα σύρματα
και τ’ αγκωνάρια στις γωνιές να δέσει
ο πηλός ο ζυμωμένος με άχυρο
και στάχτη∙ σ’ αυτή τη γη, σ’ αυτά
τ’ αβλάστητα δωμάτια,
όπου μοιράζεται σαν το ψωμί ο αέρας.
— Θα βγεις λοιπόν;

Και η φωνή κυκλώθηκε και ξέφυγε,
μα παγιδεύτηκε πάλι στον κύκλο της,
σε πράξεις και ικεσίες και υπάρχοντα,
στην εξαπάτηση και στην προσδοκία,
σε ό,τι ξεχάστηκε και σε ό,τι
του μέλλεται να ξεχαστεί,
σε ό,τι υπήρξε και πια δεν υπάρχει,
μα θα υπάρξει εκ νέου στην ώρα του.

Την άνοιξη ταΐζουμε τα φύλλα της μουριάς
στον αδηφάγο σκώληκα
και περιμένουμε ν’ ανθίσει το κουκούλι.

— Μείνε μαζί μου∙
μαγκώνει ο χρόνος όταν είμαι μόνη.
Τα βράδυ πέφτει ακόμη παγωνιά
κι έχουμε να στεγνώσουμε τον σπόρο
για τα πρώιμα.
Μέχρι τον κλήδονα το κόκαλο θα θρέψει,
οι νύφες θα ’χουν ροδανίσει το μετάξι∙
θα δεις, όλα θα γίνουνε καλά,
μετά τ’ αλώνια θα κοιτάξουμε για μπάνια,
γιατρεύει, λένε, η άμμος και η θάλασσα.
Θα βγεις λοιπόν;

— Κάποιοι γυρεύουν ν’ αγοράσουν το χωράφι.
Όλα θα γίνουνε καλά, θα δεις,
στην πόλη δεν υπάρχουν δρόμοι δίχως φως.

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου, Φτου ξελεφτερία

Pablo Picasso, Barque de naïades et faune blessé
(oil and charcoal on canvas, 1937 / from Picasso’s «Minotaurs and Matadors»)
Source: theguardian.com

Φτου ξελεφτερία

[Ενότητα Στάσιμα]

Ό,τι κοιτώ μπροστά μου είναι πίσω μου∙

ένα παιχνίδι αντίστροφων βημάτων
όπου τα πάντα ήδη έχουν συμβεί
στο πριν και το μετά της διαδοχής τους.
Σαν πράξη απατηλή χωρίς κανόνες
σε δήθεν σκηνικό ενδεχομένων

ή σαν καθρέφτης που έχει σκεπαστεί
και κρύβει απ’ το παρόν τις αποστάσεις,
τον χρόνο αντιγράφοντας πιστά,
μεταβλητή θαρρείς γεωμετρία
που αποκαλύπτει και παραπλανά.

Έσχατο τέχνασμα ανάμεσα στα ερείπια,
στην αίθουσα του θρόνου, στα περάσματα
μιας ασκεπούς αρχιτεκτονικής
περίπλοκης, κόμπος που όλο κυκλώνει
στο κέντρο του τα ξεχασμένα ιστία
και δένει το κομμένο του κενού.

Πού είναι το τέλος της κλωστής;
Δέμας του απόβλητου και φτου ξελεφτερία,
σαν άσκηση του αφάνταστου στο απόλυτο
του νου, καθώς αλλάζουν νόημα
στη γλώσσα οι διαστάσεις,
αίμα και σάρκα σμίγοντας σε μοίρα
θλιβερή, ορθώνοντας, σκιά κακή,
την τριχωτή του ράχη∙
καθώς παράφορη αντηχεί
του κτήνους η βοή.

Σύνοικοι αιώνων, άχαρος χορός
στου ήρωα τα όπλα εικονισμένος
με ανταλλαγμένες όψεις και μορφές,
δεσμώτες και οι δύο των διαδρόμων,
τούτης της κρύπτης από δουλεμένη πέτρα,
που μας ξεστράτιζαν ολοένα από το φως.

Τι συναντά κανείς έξω απ’ το δράμα;
Οι ναύτες τρίβουν την αρμύρα απ’ τους
σκαρμούς και ο πρώτος σέρνει
τη βελόνα στα βραχέα.
Ράθυμος πια και καταχρεωμένος
απ’ την κερδοσκοπία των θεών.

Πάει καιρός που έπλεκε την κόμη
των δαιδάλων συνεπαρμένος κι επικός
μες στη νεότητά του∙
καιρός που έστεργε να φωτογραφηθεί
με το σφαγμένο τρόπαιο στα χέρια,
με το κουβάρι μουσκεμένο στην πληγή.

Πάει πολύς πολύς καιρός
που επέστρεψε μες στον λαβύρινθό του.

Σημείωση του ποιητή:
Ιδιαίτερα χρήσιμο για τούτο το ποίημα μου φάνηκε το βιβλίο του Patrick Conty Λαβύρινθος – Το μεγάλο αίνιγμα (μτφ. Στέλιος Μεταξάς, Αρχέτυπο, Θεσσαλονίκη, 2004).

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου, Συναιρέσεις

Συναιρέσεις

[Ενότητα Στάσιμα]

Αλλά η φωνή ταλαντεύτηκε
ανάμεσα γλώσσα και χείλη,
ανάμεσα στους καιρούς που αφαιρούν
και στους καιρούς που προσθέτουν,
δοξάζοντας τη νέα της δύναμη και το νέο της πνεύμα,
το κέρας και την πέτρα και το σίδερο,
τα φύλλα του χαλκού,
τα μελανόμορφα, βαθύκοιλα καράβια
με το βάσκανο μάτι στην πλώρη τους∙
και τους χρησμούς και τα εξιλαστήρια,
το άσπλαχνο του φάσγανου
και τη λιστή πνοή των ετησίων.

Ραψωδώντας, στα χρόνια που πέρασαν,
με τον μνησίκακο ρυθμό του εξαμέτρου,
με την πλάτη στη θάλασσα και το στέρνο στον φόβο,
τους θριάμβους, τη νομή των αρμάτων και τον πυρρίχιο,
τα έργα του θυμού∙

και των αλόγων τους ορθούς λαιμούς
και των βοδιών το αλειμμένο λίπος
και τα μαλλιά που κόπηκαν
στο πένθος των συντρόφων∙

και όσα οι πολύτροποι εξύλευσαν,
για να μηχανευτούν την ιστορία,
με τη δική του νέκυια ο καθείς,
καθείς με τη δική του Ωγυγία,
με τον δικό του Φόρκυνα
στην εμμονή του νόστου.

Και ποιο το όφελος λοιπόν
απ’ του ιερού πτολίεθρου την πτώση;
Όλα διαπράχθηκαν στη χάρη των θεών∙

κι αν φανερώθηκαν στα λόγια των ανθρώπων
σαν ειμαρμένη, σαν πουκάμισα αδειανά
ή σαν παράπονο των άταφων νεκρών,
που θέλουν, έστω, για μνημείο το κουπί τους∙

και ακόμη, αν πειθάρχησαν οι λέξεις
σε τεχνικές ιδιότροπες του στίχου,
μ’ εκθλίψεις και βραχύνσεις φωνηέντων,
ώστε ν’ απαλειφθούν οι χασμωδίες,
ποιο το όφελος;

Εκείνοι απλώς συναίρεσαν τον κόσμο∙
και δεν φαντάστηκαν ποτέ τα νέα τείχη,
τα νέα θέσφατα, τις κόχες
των καινούριων εφεστίων∙
ούτε ποτέ τους πέρασε απ’ τον νου
καμιά άλλη Ρώμη πέρα από τη Ρώμη.

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου, Σμόλικας

Σμόλικας

[Ενότητα Στάσιμα]

— Θα πιάσετε το φρύδι του βουνού,
δέκα χιλιόμετρα όλα κι όλα χωματόδρομος,
τόπος στεγνός, πέτρα και άδειος ήλιος∙
μετά θα βρείτε άσφαλτο και αρχίζει η κατηφόρα.
Απ’ την Αγια-Παρασκευή –μη σας γελάσει
ο χάρτης και μπείτε στο χωριό–
θα βγείτε αριστερά μέσα στο ρέμα.
Μόλις γλυκάνει το τραχύ κι αρχίσει η βλάστηση,
πριν απ’ τη γέφυρα θα δείτε την πηγή.
Πάνω στον δρόμο.

Ακολουθήσαμε πιστά τις οδηγίες,
ταλαιπωρώντας τα αμορτισέρ.
Παρ’ όλα αυτά ο χάρτης μας ξεγέλασε.
Έκδοση του Συλλόγου Φίλων του Βουνού
με καταμετρημένες αποστάσεις.

Ίσως μας μπέρδεψε το επίπεδο χαρτί,
σκισμένο από τη χρήση στις τσακίσεις.
Ίσως ακόμη τυπωμένα τα ονόματα∙
σημεία βέβαια και απόλυτα και οικεία,
ενώ τα μάτια μας ροκάνιζαν το έρμα τού σχεδόν.

Τέλος, εξίσου πιθανόν
στον χάρτη να διαβάζαμε άλλον χάρτη,
αυτόν που δείχνει τις δικές μας διαδρομές.

Χαθήκαμε χωρίς να υπάρχει φόβος.
Σ’ εκείνο το χιμαιρικό τοπίο των παλιών
και ατελών μεταφορών που συνορεύουν
με κρασπεδόρειθρα, προσόψεις και αυλές.

Μία μορφή αντιφέγγισε στο τζάμι του παρμπρίζ∙
έπειτα τσομπανόσκυλα χυμήξανε στις πόρτες.
Πάνω στον βράχο ξεχασμένος ο βοσκός
άρχιζε και τελείωνε φράσεις στο κινητό του.
Μπροστά λακκούβες άπληστες
που μας συντρόφευαν καλά μέχρι το τέλος.
Στα μέρη που δεν πήγαμε ποτέ.
Στα μέρη απ’ όπου έχουμε επιστρέψει.
Σ’ εκείνη την περιοχή που, λες, συγκλίνουν
όλοι οι αμαξιτοί και στιγματίζουν
όσα υπάρχουνε σχεδόν, όσα σχεδόν δεν είναι.

Ο πρώτος σκύλος έπεσε με τόλμη
πάνω στην αλαζονική μας τετρακίνηση,
τσακίζοντας το αριστερό του πόδι.
Οι άλλοι κοντοστάθηκαν κι έμειναν να γαβγίζουν.
Φωνή δική τους κάποτε, τώρα η πίσω όψη,
σε κλίμακα, του ορεογραφικού.

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου, Όνειρο

Όνειρο

[Ενότητα Στάσιμα]

Ήμερο φως, φωτιά αδελφική,
είδωλο οικείο στον καθρέφτη φυλαγμένο
σαν καμωμένο έργο των ματιών
παιδιού∙

όνειρο ήταν. Ο πατέρας
με κρατούσε από το χέρι∙ με το άλλο χέρι
μου έδειχνε τη γη∙
λιόδεντρα και αρμυρίκια και αγριοσφένταμο
και θορυβώδες ρεύμα του νερού,
όπου το γέλιο της η τσίχλα δοκιμάζει
και χάνεται η οπλή του ελαφιού.

— Να ο κόσμος σου.
Και ο κόσμος είναι η χώρα
που τη ζωή σου έχει υποδεχτεί,
δίνοντας όψη σε ό,τι κιόλας είσαι,
σε αυτό που αλλάζει διαρκώς για να υπάρχει
σκιά του και πηλίκον του αμετάβλητου.

Να ο τόπος σου∙
συγγενικός με τ’ άστρα
και την αρμονική των αριθμών∙
εννέα τόνοι τ’ ουρανού
στη μουσική τροχιά του
και το φεγγάρι ρούχο κρεμασμένο
στο καρφί, καθώς γυρίζει
η θάλασσα κι αφήνει
στην άμμο επάνω όσα νοσταλγείς
ή όσα η ανάγκη έχει ποθήσει
πριν από την ανάγκη νικηθεί.

Ανάμεσα σε χώμα και καρπό μόλις ο αέρας∙
και ο σύνοικός σου δαίμονας γυμνός,
στραμμένος στη στιγμή που τον ορίζει,
τυλίγοντας σαν νήμα το παρόν,
κύκλο σε κύκλο μέσα γεννημένο,
στον χρόνο του αιώνιου εύθραυστη ανακωχή,
αφού και το αιώνιο διαρκεί όσο και ο χρόνος.
Να η γνώση σου∙

αφίλιωτη παρασημαντική
των ειμαρμένων νόμων της απώλειας
πως τίποτε το πιο πολύ απ’ ό,τι βλέπεις∙
τους τεντωτές σχοινιών που τεμαχίζουν
ευθείες και πλευρές,
να δώσουν μέτρο στο άμετρο
κι εύρος ποδός στον ήλιο∙
πως τίποτε το πιο πολύ απ’ ό,τι
μπορεί να λογισθεί και να είναι κάπου

σαν όνειρο∙
σώμα κλεμμένο απ’ την εικόνα του εαυτού του,
κάνοντας την ανάσα του πνοή.
Πλάνη που μόνο αν μιμηθεί
θα γίνει αλήθεια.

Σημείωση του ποιητή:
Στ. 40: «Τεντωτές σχοινιών» ονομάζονταν στην αρχαία Αίγυπτο οι τοπογράφοι που μετρούσαν τους αγρούς και τα κτήματα, τεντώνοντας σχοινιά στις πλευρές τους.
Στ. 43: Κατά τον Ηράκλειτο (απόσπασμα 3) ο ήλιος έχει το πλάτος ανθρώπινου ποδιού (Ηλίου εύρος ποδός ανθρωπείου).

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου, Ο κήπος

Ο κήπος

[Ενότητα Στάσιμα]

Για να χωρέσω φτιάχτηκε ο κόσμος,
ο μέγας κόσμος και ο κόσμος ο μικρός
και οι αναβαθμοί που τους ενώνουν∙
η κεφαλή του Ωρίωνα και τα φτερά του Βέγα
και ο σαλιωμένος σβώλος στην πληγή.
Και η χώρα Χους και η χώρα Ευειλά,
όπου ο άνθρακας και το ακριβό πετράδι∙
και αυτά που είναι φανερά μα δεν τα βλέπω
και τα ονομάζω για να ονομαστώ.

Παντού το κέντρο του, όπου κι αν σταθώ∙
κι αν κινηθώ πηγαίνω προς το κέντρο.
Βρίσκομαι εδώ, και το εδώ
είναι η στιγμή που βρίσκομαι παντού
σαν διαδοχή και σαν αναγκαιότητα,
σαν κλάσμα που διασχίζει τις διαστάσεις
ή σαν γραφή καρκινική που αντιστρέφει
το ασυμπλήρωτο ευρετήριο της ύπαρξης.

Σαν τον καθένα μες στον κόσμο τον δικό του∙
με το ατελές του άρτιου,
το όλον του περιττού,
το κάτω, το επάνω και το ανάμεσα
και το επικατάρατον της γης.

Βέβαια προηγήθηκε η φωνή∙
χωρίς συναίσθημα, σαν λόγος τεχνοκράτη.

Μέχρι τη μέρα που μετρήθηκε σαν έκτη
όλα τα πρόφτασε:
το εγγύς, το μακρινό και το αόρατο,
το σπείρον σπέρμα και τον σπόριμο καρπό,
πάντα τα γένη (όλα κατά ζεύγη),
τις δοκιμές της ν’ απεικονιστεί,
τις εντολές, τις τόσες υποσχέσεις,
τη γνώση σαν αβάσταχτη ενοχή.
Κι έπειτα αγίασε τη μέρα την εβδόμη∙
κι έπειτα σώπασε για να ξεκουραστεί.

Κι έπειτα;
Έπειτα ας σώπαινε τουλάχιστον για πάντα.
Μα αυτή εκεί.
Να εποπτεύει δειλινά και περιπάτους,
να κρίνει, ν’ ανακρίνει, ν’ απειλεί∙
ως και δερμάτινους χιτώνες ονομάτισε,
να ντύσει άρον άρον τους γυμνούς.

Εκεί.
Να τρώγεται για ένα κοτσάνι μήλου
που βρήκε πεταμένο μες στον κήπο της.

Σημείωση του ποιητή:
Στ. 6: Η «χώρα Χους» και η «χώρα Ευειλά», (Γένεσις, κεφ. Β’, εδ. 10 & 13), όπως τις συναντούμε στη μετάφραση από το πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης (Η Παλαιά Διαθήκη, Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα, 1997). Οι αντίστοιχες χώρες μεταφράζονται από τους Εβδομήκοντα ως «Αιθιοπία» και «Ευιλάτ» (Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους Εβδομήκοντα, Αδελφότης Θεολόγων η «Ζωή», Αθήνα, 1986).
Στ. 10-11: Είχα την εντύπωση ότι ο ορισμός: «Η φύση είναι μια σφαίρα χωρίς τέλος, που το κέντρο της βρίσκεται παντού και η περιφέρειά της πουθενά» ανήκει στον Πασκάλ. Καθώς διαβάζω όμως στις σημειώσεις του Αχιλλέα Κυριακίδη (Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Άπαντα πεζά, μτφ. Αχιλλέας Κυριακίδης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2005): «είναι μια παραλλαγή του «Το κέντρο του σύμπαντος είναι παντού κι η περιφέρειά του πουθενά» του Τζορντάνο Μπρούνο, που είναι πια παραλλαγή του «Ο Θεός είναι μια νοητή σφαίρα που το κέντρο της είναι παντού και η περιφέρεια πουθενά» του Αλανού της Λίλλης, που την είχε ανακαλύψει στο Corpus Hermeticum και που, φυσικά, αποδίδεται στον Ερμή τον Τρισμέγιστο, που έτσι ερμήνευσε τον άπειρο Σφαίρο του Εμπεδοκλή, που είναι μία εικόνα του Παρμενίδη («το Ον είναι όμοιο με τη μάζα μιας ολοστρόγγυλης σφαίρας, που η δύναμή της είναι σταθερή από το κέντρο προς οποιαδήποτε κατεύθυνση»), που ανέπτυξε τον Θεό ως αιώνια σφαίρα του Ξενοφάνη».

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου, Ο κάλλιστος κόσμος

Ο κάλλιστος κόσμος

[Ενότητα Στάσιμα]

Σειρά σου τώρα να μετρήσεις την αλήθεια.
Τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες,
τις συμμετρίες και τ’ αντιστρεπτά.
Αφήνοντας την άμμο να γλιστράει
απ’ τη μια χούφτα σου∙ ν’ αθροίζεται στην άλλη
και ό,τι αθροίζει να το αφαιρεί.

Σε μία πλάνη επινοημένη,
για να ξορκίζεται η μάσκα της φθοράς∙
η κοσμική συμπάθεια που ενώνει
τον νου με την ανάγκη μιας αιτίας
ως τη στιγμή που θα έχει ξεχωρίσει
το αιώνιο απ’ το παντοτινό.

Νεοπλατωνικός ή Πυθαγόρειος
ή, έστω, Προσωκρατικός σε χρέη Στωικού.
Να μη γνωρίζεις όταν σε ρωτούν κι όταν
δεν σε ρωτούν να λες πως ξέρεις∙
για όσα υπήρξαν και υπάρχουν
και θα υπάρχουν, τάχα φωτιά που σβήνει
και ανάβει στο ίδιο μέτρο, νέα κάθε μέρα,
μύθος και θαύμα, σύμβολο και λόγος
που ούτε μπορεί ν’ αναπαρασταθεί.

Σάρμα εἰκῇ κεχυμένον ὁ κάλλιστος κόσμος,
μάζα ἀθάνατος καὶ ἀνώλεθρος τοῦ ἀπείρου
μέσω σχημάτων τε καὶ αριθμῶν.

Τι μπέρδεμα ε;

Και τι συνωστισμός αποφθεγμάτων∙
μέχρι να βγάλεις από πάνω σου τον χρόνο,
έτσι που όλα να συμβαίνουν μονομιάς.

Έτσι που να μπορείς να λογαριάζεις
πώς πέφτει μέσα σου ταυτόχρονα όλη η άμμος
από το ένα κοίλο μέχρι το άλλο,
εκμηδενίζοντας το ανάμεσα της μνήμης
ή του θανάτου το απόλυτο παρόν.

Τώρα πια δεν σου απόμειναν παρά
τούτες οι λέξεις –σπασμένα εξάμετρα
στη μοιρασιά της γλώσσας–
τεχνάσματα που σε δημιουργούν.
Και η ζωή σου λέγεται ποτάμι,
κλέφτης του νερού∙

όσες φορές κι αν το διαβείς
μονάχα μια φορά θα το περάσεις.

Σημείωση του ποιητή:
Στ. 15-16: Πρβλ. με Άγιο Αυγουστίνο: «Τι είναι ο χρόνος; Όταν κανείς δεν μου θέτει το ερώτημα, ξέρω τι είναι. Αν όμως θελήσω να τον ερμηνεύσω σε κάποιον, δεν ξέρω τι να πω» (Αγίου Αυγουστίνου, Εξομολογήσεις, Τόμος Β’, βιβλίο XI, μτφ. Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Πατάκης, Αθήνα, 1999, σ. 166).
Στ. 19-20: Ηράκλειτος, απόσπασμα 30 (βλ. και προμετωπίδα συλλογής: κόσμον τόνδε, τὸν αὐτὸν ἁπάντων, οὔτε τις θεῶν οὔτε ἀνθρώπων ἐποίησεν, ἀλλ᾽ ἦν ἀεὶ καὶ ἔστιν καὶ ἔσται πῦρ ἀείζωον ἁπτόμενον μέτρα καὶ ἀποσβεννύμενον μέτρα).
Στ. 22: Ηράκλειτος, απόσπασμα 124.
Στ. 23: Αναξίμανδρος, μαρτ. 10.
Στ. 24: Πλάτωνος, Τίμαιος, 53b (ούτω δη τότε πεφυκότα ταύτα πρώτον διεσχηματίσατο είδεσί τε και αριθμοίς).

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου: Ο κ. Επιθεωρητής

Ο κ. Επιθεωρητής

[Ενότητα Στάσιμα]

Ας ήτανε να σώπαινε ο κουτός∙
μηχανικός του δημοσίου δήθεν
κι επιθεωρητής έργων οδοποιίας
μ’ εξουσιοδοτήσεις κι εντολές

— Ένα μικρό δρομάκι το παλεύετε
χρόνους κι αιώνες τώρα.
Τόνους το σκύρο και την άμμο
να ψήνονται στην πίσσα.
Τόσες μελέτες κι εργολάβοι
κι επιβλέποντας και μειοδοτικές
δημοπρασίες για μια σταλιά
δρομάκι όλο κι όλο που ακόμα
να παραδοθεί στο γενικό καλό.

Κι άλλα, κι άλλα πιο σχολαστικά
για την κατασπατάληση των πόρων,
την ακηδία των τοπικών αρχών.

Εντέλει κάτι έγραψε
στο φύλλο του με τις παρατηρήσεις
(υπέδαφος σαθρό, κακοτεχνίες,
ευθύνες μεσαζόντων ρεμβαστών
ή κακοπληρωμένων μισθοφόρων)
και αποχώρησε με το υπηρεσιακό
δημοσιοϋπαλληλικά εκνευρισμένος.

Δεν του ’κοψε του αφελή
–πώς να του κόψει άλλωστε–
πως τούτο το ελάχιστο δρομάκι
δεν προορίζεται για χρήση
απ’ τους πολλούς ούτε εξυπηρετεί
κοινά συμφέροντα.

Διασχίζει της αράχνης τον ιστό
κι ενώνει μόνον
ό,τι μπορεί να ενωθεί στη χάραξή του∙
το δίχτυ από όριο σε όριο
και ανάμεσά του
το εκκρεμές των θηραμάτων.

Κι αν μένει ατέλειωτο χρόνους
κι αιώνες τώρα, είναι που αλλάζουν
συνεχώς τα βήματά μας,
μπερδεύοντας το προς με το από.

Είναι που μια στενόχωρη βροχή,
όταν ξεσπάει,
κάνει το χώμα μαλακό και να βουλιάζει.

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου

Σταύρος Ζαφειρίου, Η τέταρτη διάσταση

Η τέταρτη διάσταση

[Ενότητα Έξοδος]

Και οι εποχές αντέγραψαν η μία την άλλη
με τα ίδια κενά στις αράδες ανάμεσα,
με τις ίδιες ανορθόγραφες λέξεις,
τους δικούς της θνητούς κάθε μια
που τους είπε αθάνατους,
τους δικούς της σαλούς
που τους είπε προφήτες,
νικητές που κυρίεψαν έθνη αλλόδοξα,
ηττημένους που αντάλλαξαν τη ζωή με την πίστη.

Με αριθμούς τρομερούς
που οιωνίζονται φόβητρα,
με σφραγίδες που ανοίχτηκαν
μία προς μία, συνάζοντας τα όρνια
τ’ ουρανού για τον μεγάλο δείπνο.

Ευτυχής είναι αυτός
που διαβάζει τα μέλλοντα
και τα μέλλοντα λόγια μιλά,
ότι θα πάψουν οι γιορτές κι οι νουμηνίες
και θα στεγνώσει το αίμα στον βωμό∙

και αυτός που με οδύνη ασκείται
στην πτώση του, μετανιωμένος πλέον
για τη γνώση, καθώς συντρίφτηκαν
τα σκεύη από πηλό και ομολογήθηκαν
τα ονόματα της πλάνης.

Κι απ’ τους αιώνες διαλέχτηκαν χρόνια χίλια
μέχρι την πρώτη ανάσταση,
όπου κατά τα έργα τους κρίθηκαν οι νεκροί∙
και άλλοι εβλήθησαν στη λίμνη του πυρός
και άλλοι εξάλειψαν τα δάκρυα απ’ τα μάτια.
Και τα πάντα γεννήθηκαν νέα.

Ευτυχής είναι αυτός που αγρυπνά
και φυλά ό,τι κατέχει,
τις διαβάσεις, τ’ αξόδευτα θαύματα,
τη φιάλη τη χρυσή των μυστηρίων
και τους θεμέλιους λίθους των τειχών∙
τη γλώσσα που μιμείται όσα ειπώθηκαν
στις μέρες της φωνής
και όσα στη φωνή δεν βρήκαν ήχο∙

αυτός που αθροίζεται στον χρόνο του σωστά,
ενώ ο χρόνος έχει τελειώσει.

Και μετρήθηκαν πάλι το άπειρο
και οι ανοιγμένες πύλες του απείρου
κατά τις τέσσερις διευθύνσεις του ορίζοντα,
κατά τις τρεις διαστάσεις του νοητού.

Κι έμεινε αμέτρητη μόνον η τέταρτη διάσταση
κατά το μέγα,
το ελάχιστο του ανθρώπου.

Σημείωση του ποιητή:
Στ. 27: Βλ. Ιωάννου Αποκάλυψις, Κ’ 14.
Στ. 28: Βλ. Ιωάννου Αποκάλυψις, Κ’ 13.
Στ. 29: Βλ. Ιωάννου Αποκάλυψις, ΚΑ’ 4.
Στ. 42, 43: Βλ. Ιωάννου Αποκάλυψις, ΚΑ’ 13.

Από τη συλλογή Χωρικά (2007) του Σταύρου Ζαφειρίου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Σταύρος Ζαφειρίου