Γιάννης Ρίτσος & Χρήστος Λεοντής, Και να αδερφέ μου (με τις Μαρία Σουλτάτου & Εύα Κοταμανίδου)

Η Μαρία Σουλτάτου τραγουδά και η Εύα Κοταμανίδου απαγγέλλει το ποιητικό σκέλος του τραγουδιού «Και να αδερφέ μου» από το μουσικό έργο «Καπνισμένο τσουκάλι» του Χρήστου Λεοντή σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου.

Το ηχητικό απόσπασμα στο βίντεο είναι από μια παράσταση στη μουσική σκηνή Χαμάμ της Αθήνας γύρω στο 2006 και λόγω της συγκλονιστικής συμμετοχής της Εύας Κοταμανίδου (που ερμηνεύει το ποίημα και τραγουδιστικά) μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί ντοκουμέντο. Η φίλη μου Μαρία Σουλτάτου λέει πως ήταν μια μοναδική εμπειρία αυτή η μουσική παράσταση και, πρωτίστως, η συνεύρεσή της στη σκηνή με την Εύα Κοταμανίδου.

Στη μνήμη της σπουδαίας ηθοποιού Εύας Κοταμανίδου που πέθανε χτες (26 Νοεμβρίου 2020)

Βασίλης Τσιτσάνης, Χαρέμια με διαμάντια

Χαρέμια με διαμάντια (Παλάτια χρυσοστόλιστα)

Ζεϊμπέκικο
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1940 [Columbia DG 6546]

Παλάτια χρυσοστόλιστα, χαρέμια με διαμάντια
θα κτίσω και θα κάθεσαι, να σε κοιτώ στα μάτια.

Σαν άγγελος μου φαίνεσαι στο θρόνο καθισμένη,
ζαλίζομαι σαν σε κοιτώ, μικρή μου παντρεμένη.

Ό,τι ζητήσεις θα το βρεις, μικρή μου παντρεμένη,
δε θα σου λείπει τίποτα, θα ζεις ευτυχισμένη.

Θα χτίσω και θα κάθεσαι, να σε κοιτώ στα μάτια,
παλάτια χρυσοστόλιστα, χαρέμια με διαμάντια.

Κάθε στροφή τραγουδιέται δύο φορές με αντίστροφη σειρά στίχων τη δεύτερη φορά (σχ. 1, 2, 2, 1).

Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Σε ζηλεύω, σε πονώ» του Βασίλη Τσιτσάνη.

[Πηγή για τους στίχους: Θεόφιλος Αναστασίου, «Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα», σελ. 89]

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Βασίλης Τσιτσάνης, Τα Παντρεμενάδικα

Τα Παντρεμενάδικα

Χασάπικο
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Νταίζη Σταυροπούλου & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1940 [HMV AO 2645]

Τα λέν’ Παντρεμενάδικα,
γιατί έχει κοριτσάκια,
που σαν περάσεις και τα δεις
σε βάζουν σε μεράκια.

Στο Βύρωνα, στη γέφυρα,
κι εκεί στον Άγιο Γιώργη,
είναι το νυφοπάζαρο
που το ζηλεύουν όλοι.

Το πώς κι εγώ μπερδεύτηκα
στο νου μου δεν το βάζω,
και παντρεμένος βρέθηκα
χωρίς να καταλάβω.

Και πάλι ένα προπολεμικό τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη που γράφτηκε στην περίοδο της διαμονής του στη Θεσσαλονίκη (1938-1946). Τα Παντρεμενάδικα ήταν συνοικία της προπολεμικής Αθήνας, κοντά στο Α’ Νεκροταφείο.

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Βασίλης Τσιτσάνης: Σε ζηλεύω, σε πονώ

Σε ζηλεύω, σε πονώ

Χασάπικο
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1940 [Columbia DG 6546]

Σ’ αγαπώ και το φωνάζω,
δώσε βάση τι θα πω,
τίποτα πια δε γουστάρω,
μοναχά τα μάτια σου τα δυο.

Μ’ έκανες να σε ζηλεύω
σαν σε χάνω μια στιγμή,
σε ζητώ και σε γυρεύω,
χαρά δεν ξέρω τι θα πει.

Δεν μπορείς να καταλάβεις
της καρδιάς μου τον καημό.
Σ’ αγαπώ και το φωνάζω,
σε ζηλεύω, σε πονώ.

Οι στίχοι κάθε στροφής τραγουδιούνται δυο φορές με αντίστροφη σειρά στίχων τη δεύτερη φορά (σχ. 1, 2, 3, 4 / 3, 4, 1, 2).

Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Χαρέμια με διαμάντια» του Βασίλη Τσιτσάνη.

[Πηγή για τους στίχους: Θεόφιλος Αναστασίου, «Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα»]

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Βασίλης Τσιτσάνης, Μπατίρης

Μπατίρης

Ζεϊμπέκικο
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 27 Οκτωβρίου 1940 [HMV 7PG 2667]

Μπατίρη με κατάντησες
στους δρόμους να γυρίζω
κι απόξω από την πόρτα σου
μόρτικα να σφυρίζω.

Παλάτια έχασα πολλά
για τα γλυκά σου μάτια.
Με πλάνεψαν, τον φουκαρά,
και μ’ έκαναν κομμάτια.

Μέσα στην τόση συμφορά
οι φίλοι με γελούνε.
«Μπατίρη» με φωνάζουνε
και με κατηγορούνε.

Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Μ’ έναν αναστεναγμό» του Βασίλη Τσιτσάνη.

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Βασίλης Τσιτσάνης, Ματσαράγκα

Ματσαράγκα

Προπολεμικό ζεϊμπέκικο της περιόδου της Θεσσαλονίκης
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1940 [HMV 7PG 2667]

Είπες πως σου έκανα απόψε ματσαράγκα.
Κατάλαβες τη μηχανή που σου ’στησα, βρε μάγκα,
τη μηχανή που σου ’στησα στου Αλευρά τη μάντρα.

Τρελές κοπέλες, πεταχτές, με χίλια δυο μεράκια,
μαζί σου θέλαν να βρεθούν, να σπάσουνε κεφάκια.

Πολλές φορές σου είπα εγώ δεν πρέπει να καυχιέσαι.
Αφού κορόιδο πιάνεσαι, τι θέλεις και τραβιέσαι;

Έτσι είναι τώρα, φίλε μου, και μην παραξηγιέσαι.
Και δεν σου πέφτει λόγος πια να μας παραπονιέσαι.

Τραγουδιούνται δύο φορές ο πρώτος και ο δεύτερος στίχος κάθε στροφής (σχ. 1, 1, 2, 2), εκτός από την πρώτη στροφή, όπου προστέθηκε ένας τρίτος στίχος, προφανώς για να δοθεί η ευκαιρία να προσδιοριστεί ο τόπος που έγινε το περιστατικό (σχ. 1, 1, 2, 3).

Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Καμαριέρα» του Βασίλη Τσιτσάνη.

[Πηγή για τους στίχους: Θεόφιλος Αναστασίου, «Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα», σελ. 85]

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Βασίλης Τσιτσάνης, Μάγισσα της Αραπιάς

Μάγισσα της Αραπιάς

Προπολεμικό χασάπικο
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1940 [HMV A0 2657]

Θα πάω εκεί στην Αραπιά, γιατί μ’ έχουν μιλήσει
για μια μεγάλη μάγισσα, τα μάγια να μου λύσει.

Και θα της πω τα βάσανα, αυτά που ’χω τραβήξει,
και τα σημάδια της τρελής σε μια φωτιά να ρίξει.

Ν’ ανάψουνε και να καούν, πως έκαψαν κι εμένα,
τα μάγια να της πιάσουνε, να σέρνεται στα ξένα.

Ο δεύτερος στίχος κάθε στροφής τραγουδιέται δυο φορές (σχ. 1, 2, 2).

Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Μια βίλα εγώ θα σου ’χτιζα» του Βασίλη Τσιτσάνη.

[Πηγή για τους στίχους: Θεόφιλος Αναστασίου, «Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα», σελ. 83]

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Βασίλης Τσιτσάνης, Μ’ έναν αναστεναγμό

Μ’ έναν αναστεναγμό (Ό,τι κι αν πω δε σε ξεχνώ)

Χασάπικο
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Στέλιος Κηρομύτης & Ιωάννα Γεωργακοπούλου
Πρώτη φωνογράφηση: 27 Οκτωβρίου 1940 [HMV A0 2695]

Ό,τι κι αν πω δε σε ξεχνώ
και μπρος στην πόρτα σου περνώ
και λέω λόγια μαγικά
με το μπουζούκι μου γλυκά

Λέω με δάκρυα και καημό
κι έναν πικρό αναστεναγμό
πως πάντα λιώνω και πονώ
για σε, μικρό μελαχρινό

Έχουν σωπάσει τα πουλιά
και στης νυχτιάς τη σιγαλιά
σου φέρνει ο άνεμος γλυκά
τα λόγια μου τα μαγικά

Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Μπατίρης» του Βασίλη Τσιτσάνη.

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Βασίλης Τσιτσάνης, Φάνταζες σαν πριγκιπέσα

Φάνταζες σαν πριγκιπέσα

Ζεϊμπέκικο της προπολεμικής περιόδου της Θεσσαλονίκης
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Τραγούδι: Μάρκος Βαμβακάρης, Απόστολος Χατζηχρήστος & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1939 [Odeon GA 7322]

Έμαθα πολλά, μικρό μου,
που ζαλίζουν το μυαλό μου.

Πως γλεντούσες στον Πειραία,
μαυρομάτα μου κι ωραία.

Φάνταζες σαν πριγκιπέσα,
μα με πρόδινες, μπαμπέσα.

Σε περίμενα ο καημένος
όλη νύχτα μαραμένος.

Ο πρώτος στίχος κάθε στροφής τραγουδιέται τρεις φορές (σχ. 1, 1, 1, 2).

Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Είσαι αριστοκράτισσα κι ωραία» των Βασίλη Τσιτσάνη και Χαράλαμπου Βασιλειάδη.

[Πηγή για τους στίχους: Θεόφιλος Αναστασίου, «Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα», σελ. 67]

Translatum: Favourite Music and Lyrics / Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954