Μ' αρέσουν τα ποιήματα που ζουν στο δρόμο, έξω απ' τα βιβλία: αυτά που τουρτουρίζουν στις γωνιές κι όλο καπνίζουν σαν φουγάρα· που αναβοσβήνουν, μες στη νύχτα, σαν Χριστουγεννιάτικα λαμπάκια… [Νίκος Χουλιαράς]
Κοριτσάκι
της φτωχογειτονιάς χαμόγελο
πάνω απ’ την πόλη τους γαλάζιους κύκλους σαν κοιτάζαμε
τα μάτια σου έχανα
κι άκουγα τη φωνή μου ψηλά να περιπλανιέται
ανέβαινες
και μέσα στ’ άστρα σ’ αναζητούσα.
Κοριτσάκι
της φτωχογειτονιάς χαμόγελο ανέμελο κι αθώο
σκάλωναν άστρα και προσευχές στα ξέπλεκα μαλλιά σου
και γέμιζαν τα χέρια μου απ’ τις μπούκλες σου
και τα αθώα δεκαπέντε σου χρόνια.
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Πήγα και κάθισα κάτω απ’ το κόκκινο φανάρι
στη στροφή του δρόμου με τους στεναγμούς
η βροχή έκανε ποτάμι τ’ άστρα.
Άνοιγε μέσα μου ο κύκλος.
Το ρολόι έδειχνε δώδεκα και πίκρα.
Ήρθαν και με βρήκαν
απ’ τις τέσσερις γωνίες της νύχτας
με αλλόκοτους ψίθυρους
και κλειδώθηκαν βαθιά στο αίμα μου
οι πέτρες με τα γαλάζια μάτια
τα πουλιά με τα γαλάζια νύχια
και μάτωσαν τη συνείδησή μου.
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Τούτη τη νύχτα
ένα άστρο λάμπει μες στο στήθος μου
φωτεινό σαν τη ζωή
σιωπηλό σαν την αγάπη.
Στην πλάτη μου νιώθω τα μεγάλα μάτια του ανέμου
και τις άψυχες ώρες να χτυπούν.
Τούτη τη νύχτα
είμαι πιο πάνω
από τα παιδιά που πηγαίνουν να πεθάνουν
στις μακρινές φτωχογειτονιές
το ατέλειωτο πλήθος της μοναξιάς.
Τα τραγούδια των ανθρώπων
έρχονται από πολύ μακριά
σα θρήνος σαν παράπονο.
Από την πύλη
της αγαπημένης μου πολιτείας
ένα-έφυγαν τ’ άστρα
κι έμεινε μόνο
ένα άστρο μες στο στήθος μου
φωτεινό σαν τη ζωή
σιωπηλό σαν την αγάπη.
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Μετά από χίλιους αιώνες
θα με δεις να κλαίω
αναζητώντας
το χαμένο δισκοπότηρο
ψηλά μέσα στα σύννεφα
ν’ ανεμίζω
την πεντάστικτη σημαία μου.
Την απεραντοσύνη έχω δέσει
με τις αλυσίδες μου.
Μ’ ένα καράβι
θα με δεις να φεύγω
μαύρο σαν τη νύχτα
όταν ανθίζει ο κάμπος
σ’ ανθρώπους που ξεχάσαν πια τον πόλεμο
σ’ άλλες χώρες
στην αγάπη.
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Σε κάποιες μυστικές γωνίες του κήπου μας
τις νύχτες σπέρνουμε τα όνειρά μας.
Κοιμόμαστε νωρίς για να ονειρευτούμε περισσότερα όνειρα
κόκκινους ήλιους κι άσπρα σύννεφα
παιδιά με μεγάλα μάτια
παιδιά με ρυτίδες
να ψηλαφούν το άπειρο στις πλατιές λεωφόρους.
Από τα ψηλά κατάρτια των καραβιών
στέλνουμε προσευχή
στα λιμάνια με τους γυάλινους φάρους
στα λιμάνια με τους απόκρυφους παλμούς
χαράζουμε πορεία ανατολικά
με το φλάμπουρο της ελπίδας υψωμένο
μη σπάσουν οι γυάλινες καρδιές
μη σβήσουν οι γυάλινες φωνές
και το πρωί χαθούμε στους ανέμους.
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Το άστρο του Νότου
μικρό πουλί
με τα πληγωμένα του δάχτυλα
τρέχει μέσα στο σύμπαν.
Η αιχμή της νύχτας
γυμνή έφθασε στην καρδιά μου
σαν τον άνεμο
που έρχεται ξαφνικά
στο παράθυρό μου.
Είναι αδιάβατοι οι δρόμοι, μητέρα…
Από τους πρόποδες της βροχής
ήρθε κι έφυγε
ουράνιο τόξο
το παλικάρι
πλημμυρισμένο
νερό και φως
ανεμίζοντας
μια αγκαλιά χρυσάνθεμα.
Ακούς, μητέρα
μια αγκαλιά χρυσάνθεμα.
Είναι αδιάβατοι οι δρόμοι, μητέρα…
Ο αγγελιοφόρος πέρασε
με τα αιθέρια τοιχώματα της φωνής του
τρέχοντας κάτω από τα σύννεφα
κι ούτε γύρισε να κοιτάξει.
Ο καβαλάρης της χαραυγής
χελιδόνι
που στα φτερά του
χαράζαμε τα παιδικά μας χρόνια
έφυγε πίσω από το τζάμι μου
στον αδιαπέραστο άνεμο.
Στην απεραντοσύνη
με τα χίλια χρώματα
με τα χίλια μάτια
ο γλάρος
κι η χαμηλόφωνη κουβέντα
αναμοχλεύουν
αυτό το πρωινό
εκείνα που είχα αγαπήσει.
Στην ερημιά
κυματίζει
ένα ξερό κλαδί
ένα παιδί που κλαίει.
Είναι αδιάβατοι οι δρόμοι, μητέρα…
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Ένα αμφίβολο καλοκαίρι
κρυβόταν πίσω από τη φωτιά και τα σύννεφα.
Κατηφορίζαμε το λόφο.
Αριστερά και δεξιά
οι νεκροί είχαν ξαπλώσει πάνω στη γη τους
στην κόκκινη χλόη
τα μάτια τους κοίταζαν τους καπνούς
που ανέβαιναν στον ουρανό.
Προχωρούσαμε σκυφτοί σιωπηλοί
άντρες που έκαναν αγάπη τον πόλεμο
αγόρια που ξέχασαν ανοιχτά τα βιβλία τους
μικροί γιοι του πολέμου.
Ο αφρικανικός άνεμος
σκόρπιζε το καλοκαίρι πάνω στα μαλλιά της άμμους
αντίκρυ
τα σκοτεινά μάτια της Ασίας μας παρακολουθούσαν
και μεις κατηφορίζαμε
ένα μικρό απόσπασμα ελπίδας.
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Ο δρόμος
το πέλαγος
ο ανεμοδείχτης
ψηλά στη γέφυρα τ’ ουράνιου τόξου
η αγάπη με τη σιωπή της
η νύχτα με τ’ ακρογιάλια της
λάμπουν μακριά μας
σαν τ’ άνθη
σαν τον άνεμο.
Το άστρο
η βροχή
το καράβι
φέρνουν από μακριά
ένα τραγούδι
ένα θρήνο
σαν παραμύθι
σαν το παιδί που κλαίει.
Από τη συλλογή Άποικοι της νύχτας (1966) του Βασίλη Φαϊτά
Μίκης Θεοδωράκης & Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ο εχθρός λαός
(τραγούδι: Βασίλης Παπακωνσταντίνου / έργο: Ο εχθρός λαός (1975))
Άθωνες
Εσύ να μην κοιτάς τους Άθωνες
που τρώνε ζωντανά τα ψάρια
Αυτοί σ’ εχθρούς και φίλους
με το ίδιο μένος φέρονται
τους κόβουν χέρια και πόδια
άμα τους προδώσουν
Εσύ που μες στο μέλι ψάρευες τα μύδια
και με τις φτερωτές γοργόνες
ξενυχτούσες κάθε βράδυ
Πρέπει να είσαι μαλακός
με τους εχθρούς σου.
Το συγκεκριμένο ποίημα της Μαρίας Κουγιουμτζή δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Πάροδος (τεύχος 14, Ιούνιος 2007).
Ομιλών ο απέναντι, οργώνει τη μοναξιά μου.
Σκορπίζουν οι λέξεις πολύβουες, ετερόσημες,
δοκιμάζουν τις ανοχές,
αφραταίνουν το χώμα η απόσταση να μεστώνει,
με το αιχμηρό εν πλήρει συνειδήσει,
υπογράφει των κόσμων το ασύνδετο,
το «τι μεταξύ εσού κι εμού;»
με το χαμόγελο στα χείλη
Στα μη λεχθέντα αλλά υποτιθέμενα εννοηθέντα,
στον δισταγμό των αποσιωπητικών,
την παρερμηνεία των παύσεων,
η απόσταση της οικειότητας
το φαινόμενο της Βαβέλ οικειοποιείται,
επιβεβαιώνοντας το ρηθέν:
«και αν λαλώ τας γλώσσας των ανθρώπων, αγάπην δε μη έχω,
Είμαι ουδέν, χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον…»
Δεν υπάρχει κάτι που να μην έχει ειπωθεί
κι όμως, έχουμε τόσα πολλά να πούμε
