Ευτυχία-Αλεξάνδρα Λουκίδου, Ανθρωποπαγίδες

Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Τριπολίτης, Στη νύχτα δοσμένος
(ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη / δίσκος: Ο επιβάτης (1981))

Ανθρωποπαγίδες

Άκουσέ με:
την ώρα που στα πεζοδρόμια
θα λαμπαδιάζουν οι σκιές
κι οι αρετές μες στα κουφάρια τους
θα απειλούν τα όνειρα
στην ενδοχώρα του θανάτου θα εισβάλω
ν’ αχρηστευτούν εξ άπαντος
οι ανθρωποπαγίδες

στην ανθισμένη ασχήμια τους
χάδια απ’ το σκόρο φαγωμένα
και μισθωμένοι θρηνωδοί του εφήμερου
που μάλλον
δεν αγαπήθηκαν ποτέ

κι όταν το άρρωστο παιδί
κάψει όλα τα σπίρτα του
το μουσείο των αζήτητων αποσκευών
θα πυρπολήσω
έγγραφα επαπειλούμενων αναχωρήσεων
και πράξεις θανάτου ανυπόγραφες
κι έπειτα
ας παραχώσει κάποιος
αυτόν τον άγνωστο νεκρό
που ξενυχτά στο στέρνο μου
θέλω να κοιμηθώ
και μ’ εμποδίζει.

Από τη συλλογή Όροφος μείον ένα (2008) της Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ευτυχία-Αλεξάνδρα Λουκίδου

Advertisement

Παναγιώτης Γούτας, Ψυχοσάββατο

Μάνος Χατζιδάκις & Νίκος Γκάτσος, Τι να γίνεται ο κυρ-Φώτης
(ενορχήστρωση: Δήμος Μούτσης, τραγούδι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης / δίσκος: Επιστροφή (1970))

[Ενότητα Ψυχοσάββατο (1998, 2003, 2012)]

Ψυχοσάββατο

Παππού Γιώργο, γιαγιά Αγγελική, γιαγιά Λοξία,
Ιωάννα και Αρίστη, Γιώργο και Κώστα,
Μυρτώ, Ειρήνη και Ευφημία,
κυρ Φώτη και μπάρμπ’ Ανδρέα,
Μηνά, κυρ Γιάννη και θεία Κλειώ,
Χρυσάνθη, Τριαντάφυλλε και Νίκο,
αναπαυθείτε εν ειρήνη.

Εμείς, εδώ κάτω, ακόμα πολεμούμε αδίκως.
Ψηνόμαστε στο ακατανόητο καμίνι του εφήμερου
και σας μνημονεύουμε.
Σας φέρνουμε δίπλα μας,
τις λίγες στιγμές που αναπαυόμαστε,
γαληνεύουμε,
και πάλι συνεχίζουμε τον μάταιο αγώνα μας.

Από τη συλλογή Ντόρτια (2012) του Παναγιώτη Γούτα

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Παναγιώτης Γούτας

Φανή Αθανασιάδου: Χάθηκες…

Γιώργος Ζαμπέτας & Δημήτρης Χριστοδούλου, Χάθηκες (Δεν έχει δρόμο να διαβώ)
(μπουζούκι: Γιώργος Ζαμπέτας, τραγούδι: Πάνος Τζανετής / δίσκος 45 στροφών του 1964)

Χάθηκες…

Χάθηκες στο βάθος
του πορφυρένιου δειλινού
σαν ένα μαραμένο βυσσινί τριαντάφυλλο
κι ήσουν το όνειρο
που έζησε σαν αλήθεια, τόσο λίγο
κι εγώ απόμεινα να σε κοιτώ
καθώς έσβηνες σαν φύλλου θρόισμα
καθώς χανόσουν απ’ τον ορίζοντά μου
κι έμενε ανεξίτηλα ζωγραφισμένη
η μορφή σου στη μνήμη μου.

Από τη συλλογή Φωτεινές ανταύγειες και νυχτερινοί φόβοι της μοναξιάς (1987) της Φανής Αθανασιάδου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Φανή Αθανασιάδου

Ανδρέας Καρακόκκινος, Λεμονανθοί στο πέλαγο

Μίκης Θεοδωράκης & Λεωνίδας Μαλένης, Χρυσοπράσινο φύλλο
(τραγούδι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης / έργο: Χρυσοπράσινο φύλλο (1966))

Κλεμμένο πορτοκάλι

[Ενότητα Λεμονανθοί στο πέλαγο]

Γεννήθηκα σε χώματα νησιωτικά
απλωμένοι λεμονανθοί στο πέλαγο
στην πλώρη ένα ποδήλατο
άφηνε πεταλιές στο αύριο
κι ο ποδηλάτης στο κατάρτι
αγνάντευε τα βάθη των ονείρων
η θάλασσα λαμπύριζε πράσινη
κι έσμιγε με τις λεμονιές
και τις βιολέτες της αυλής
που σε μεθούσαν άνοιξη.

Στις πίσω σελίδες των βιβλίων
ζωγραφίζαμε με ξυλομπογιές
εικόνες της παιδικής μας φαντασίας
ξεχνώντας την αιώνια αδυσώπητη μοίρα
η αβάσταχτη αρμονία των αρωμάτων
δεν άντεξε στο χρόνο
η γης χαράχτηκε σε δυο κομμάτια
κι εμείς αναζητάμε στίχους
να χτίσουμε μια γέφυρα ανάμεσα

Από τη συλλογή Λεμονανθοί στο πέλαγο (2013) του Ανδρέα Καρακόκκινου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ανδρέας Καρακόκκινος

Ανδρέας Καρακόκκινος, Την ψυχή σου μην αναζητάς

Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Τριπολίτης, Ξημερώνει
(τραγούδι: Γιώργος Νταλάρας / δίσκος Ραντάρ (1981))

Την ψυχή σου μην αναζητάς

[Ενότητα Αναζητώντας το χαμόγελο]

Την ψυχή σου μην την αναζητάς
στης γης τα πλήθη.
Το όνειρο δε θα το βρεις
στις όχθες των ανθρώπων.
Εκεί υπάρχουν τα τέρατα
κρυμμένα στις σκιές της αδικίας.
Τα τέρατα που κάνουν το μέλλον
καθημερινή πληγή.

Σήκωσε την ασπίδα σου
αυτή που έφτιαχνες χιλιάδες χρόνια
λέξη λέξη, στίχο στίχο
και κοίταξε ψηλά
σ’ έναν πλανήτη άλλο,
τον πλανήτη του πρώτου ποιητή.

Κλείσε τα μάτια να δεις τη λάμψη του
το φως του ορίζοντά του.
Άκουσε τη μουσική της σιωπής του.
Νιώσε την έκρηξη της ψυχής σου
την έκρηξη που θα εξαφανίσει τα τέρατα
και χαμογέλα στο αύριο
χωρίς υποκρισία
Έρχεται ξημέρωμα Σαββάτου…

Από τη συλλογή Πνοή της άνοιξης (2007) του Ανδρέα Καρακόκκινου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ανδρέας Καρακόκκινος

Χλόη Κουτσουμπέλη, Φυλακή

Μίκης Θεοδωράκης, Μια φυλακή
(τραγούδι: Θανάσης Μωραΐτης & χορωδία / δίσκος: Διόνυσος (1985))

Φυλακή

Ζωή ήρεμη, απλή.
Το παιχνίδι ήταν με τα χρώματα.
Μικρός, τα σίδερα μοιάζαν με φύλλα.
Ύστερα έγιναν γαλάζια,
χαρά, εργασία,
«πατρίς, θρησκεία, οικογένεια».
Ώσπου μεγάλωσε.
Τα σίδερα βάφτηκαν χρυσά.
Τα δάχτυλα σέρνονται,
ρόδινα ερπετά πάνω στο
χρυσάφι τους.
Ηδονή κι ελευθερία.
Μα μια μέρα,
το νύχι ξύνει τη χρυσή μπογιά.
Και να σου τα σίδερα,
γυμνά, πρόστυχα γυμνά μπροστά του.
Τα τραντάζει με μανία.
Όμως αυτά ήταν γερά,
κι αυτός ως τώρα
ήρεμος, απλός, ευτυχισμένος.
Τυφλά περιστέρια τα δάχτυλά του
σκοτώνονται στα σίδερα.
Το άλλο πρωί
τα σίδερα ήταν βαμμένα πάλι,
μα ήταν τούτη τη φορά
το κόκκινο του αίματος,
το κόκκινο του χείμαρρου,

το κόκκινο της λευτεριάς.

Από τη συλλογή Σχέσεις σιωπής (1983) της Χλόης Κουτσουμπέλη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Χλόη Κουτσουμπέλη

Ευτέρπη Κωσταρέλη, Εφιάλτης

Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Τριπολίτης, Αν
(τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη / δίσκος: Ο επιβάτης (1981))

Εφιάλτης

Αιμορραγούντα σώματα
σε δύσοσμες πόζες.
Ακρωτηριασμένες ελπίδες
σε τυφλά παιδικά μάτια.
Αγανάχτηση στημένη
μπρος στην αψήφηση του θανάτου.
Εικόνες
ενός ντόμινου φτιαγμένου
από σάλιο ραγιάδων
π’ άγγιξαν την ουδό
μιας εξατμισμένης ισότητας.
Μαζικότητα πόνου
πέρα από αριθμούς
πέρα από ξεκάθαρες απόψεις και στόχους.
Όχλος ή ήρωες
δεν έχει σημασία…
Άραγε αξίζει τόσες θυσίες
μια Δημοκρατία;
Όχι, μη βιαστείς
να επαναστατήσεις.
Δεν προσφιλώ καμιάν αλαζονική εξουσία,
καμιά ταξική συστηματική ανθρωπολογία.
Απλά, είναι μισοάδειο το ποτήρι
του ίσου προς ίσο
στις δήθεν εξανθρωπισμένες κοινωνίες μας.
Και, ξέρεις, φοβάμαι μήπως η Δημοκρατία
που διψούν να κληροδοτήσουν
είναι σαν τη δική μας:
Β’ διαλογής.

Από τη συλλογή Βερντάντι (2013) της Ευτέρπης Κωσταρέλη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ευτέρπη Κωσταρέλη

Σταύρος Ξαρχάκος & Βαγγέλης Γκούφας, Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς

Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς

Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Στίχοι: Βαγγέλης Γκούφας
Μπουζούκι: Γιώργος Ζαμπέτας
Τραγούδι: Μελίνα Μερκούρη
Ταινία: Σταύρος Ξαρχάκος | Η Ελλάδα της Μελίνας (1965)

Στα μάτια παίζει το άστρο της αυγής
ο ήλιος πλένει το όνειρο της γης
πλατύ ποτάμι η αγάπη και βαθύ
κουράστηκε και πάει να κοιμηθεί

Για ποιο ταξίδι κίνησες να πας
να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς
σου κλέβει η ανατολή μικρό φιλί

Στα χείλη καίει πικρό μικρό φιλί
ποιο μακρινό ταξίδι σε καλεί
θα φύγεις, ξένε, άσπρα τα πανιά
παραμονεύει η λησμονιά

Για ποιο ταξίδι κίνησες να πας
να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς
σου κλέβει η ανατολή μικρό φιλί

Μάνος Χατζιδάκις, Τα παιδιά του Πειραιά (με τη Μελίνα Μερκούρη)

Τα παιδιά του Πειραιά

Μουσική & στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις
Μπουζούκι: Γιώργος Ζαμπέτας
Τραγούδι: Μελίνα Μερκούρη
Ταινία: Ποτέ την Κυριακή (1960) του Ζιλ Ντασέν

Απ’ το παράθυρο μου στέλνω ένα δύο και τρία και τέσσερα φιλιά
που φτάνουν στο λιμάνι ένα και δύο και τρία και τέσσερα πουλιά
πώς ήθελα να είχα ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά
που σαν θα μεγαλώσουν όλα να γίνουν λεβέντες για χάρη του Πειραιά

Όσο κι αν ψάξω, δεν βρίσκω άλλο λιμάνι
τρελή να μ’ έχει κάνει όσο τον Πειραιά
που, όταν βραδιάζει, τραγούδια μ’ αραδιάζει
και τις πενιές του αλλάζει, γεμίζει από παιδιά

Από την πόρτα μου σαν βγω, δεν υπάρχει κανείς που να μην τον αγαπώ
και, σαν το βράδυ κοιμηθώ, ξέρω πως θα τον ονειρευτώ
πετράδια βάζω στο λαιμό και μια χάντρα φυλαχτό
γιατί τα βράδια καρτερώ, στο λιμάνι σαν βγω, κάποιον άγνωστο να βρω

Όσο κι αν ψάξω, δεν βρίσκω άλλο λιμάνι
τρελή να μ’ έχει κάνει όσο τον Πειραιά
που, όταν βραδιάζει, τραγούδια μ’ αραδιάζει
και τις πενιές του αλλάζει, γεμίζει από παιδιά

Κατερίνα Καριζώνη, Σχεδόν 12 χρόνια πριν

Δήμος Μούτσης & Γιώργος Παπαστεφάνου, Στου Προφήτη Ηλία
(τραγούδι: Σταμάτης Κόκοτας / δίσκος: Δήμος Μούτσης / Πρώτη εκτέλεση (1973))

Σχεδόν 12 χρόνια πριν

Έλεγα να δώσουμε ραντεβού
κάπου αλλού
ας πούμε σε μια ξεχασμένη πάροδο της πόλης
δίχως όνομα
να μας εγκαταλείπει η μέρα
σα μουσική ανάμεσα στα βράχια της ακτής
σαν κούραση γλυκιά από συντριμμένα πάθη.

Έλεγα στα τριάντα μου
πως με πειράζει αυτό το άρωμα των κάστρων
που κατεβαίνει με τον άνεμο
ως τα καθίσματα των συνελεύσεων
ως τις σκηνές των τσιγγάνων στη Δυτική πλευρά
και πως απόψε θα σε συναντούσα
στο σιωπηλό πλήθος του επιταφίου
θα κατεβαίναμε τρέχοντας όλες τις κατηφόρες
του Προφήτη Ηλία
ως τη θάλασσα
κι ο Προφήτης θα μας παρατηρούσε
από τα νοικιασμένα σπίτια μέχρι αργά το βράδυ
που θα ’πιανε η ψυχρούλα απ’ το Θερμαϊκό

τότε θα ’ριχνε το μανδύα του
στα παγωμένα μπράτσα μας.

Από τη συλλογή Τσάι και μυθολογία (1985) της Κατερίνας Καριζώνη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Κατερίνα Καριζώνη

Θάνος Μικρούτσικος & Κώστας Τριπολίτης, Ανεμολόγιο

Θάνος Μικρούτσικος & Κώστας Τριπολίτης, Ανεμολόγιο

Ακουστική & ηλεκτρική κιθάρα: Μπάμπης Λασκαράκης
Ηλεκτρική, κλασική, δωδεκάχορδη & ακουστική κιθάρα: Κώστας Νικολόπουλος
Τύμπανα: Ανδρέας Μουζάκης
Ηλεκτρικό μπάσο: Γιώργος Ζηκογιάννης
Ακορντεόν: Νίκος Κούρος
Νταραμπούκα: Ανδρέας Παππάς
Όμποε: Βαγγέλης Χριστόπουλος
Κλαρινέτο: Βασίλης Σαλέας
Κόρνο: Βαγγέλης Σκούρας
Κρουστά: Νίκος Τουλιάτος
Τρομπόνι: Κώστας Αυγερινός
Τρομπέτα & φλικόρνο: Νίκος Σακελλαράκης
Ούτι: Χρήστος Ζέρβας
Τσέλο: Ντάνα Χατζηγεωργίου
Πλήκτρα: Κώστας Γανωσέλης
Πιάνο: Θάνος Μικρούτσικος
Τραγούδι, μπαγλαμάς & ακουστική κιθάρα: Γιώργος Νταλάρας
Δίσκος: Συγγνώμη για την άμυνα (1992)

Έβγαλε βρόμα η ιστορία ότι ξοφλήσαμε
είμαστε λέει το παρατράγουδο στα ωραία άσματα
και επιτέλους σκασμός οι ρήτορες πολύ μιλήσαμε
στο εξής θα παίζουμε σ’ αυτό το θίασο μόνο ως φαντάσματα

Κάτω οι σημαίες στις λεωφόρους που παρελάσαμε
άλλαξαν λέει τ’ ανεμολόγια και οι ορίζοντες
μας κάνουν χάρη που μας ανέχονται και που γελάσαμε
τώρα δημόσια θα έχουν μικρόφωνο μόνο οι γνωρίζοντες

Βγήκαν δελτία και επισήμως ανακοινώθηκε,
είμαστε λάθος μες στο κεφάλαιο του λάθος λήμματος
ο σάπιος κόσμος εκεί που σάπιζε ξανατονώθηκε
κι οι εξεγέρσεις μας είναι εν γένει εκτός του κλίματος

Δήλωσε η τσούλα η ιστορία ότι γεράσαμε
τις εμμονές μας περισυλλέγουνε τα σκουπιδιάρικα
όνειρα ξένα ράκη αλλότρια ζητωκραυγάσαμε
και τώρα εισπράττουμε απ’ την εξέδρα μας βροχή δεκάρικα

Ξέσκισε η πόρνη η ιστορία αρχαία οράματα
τώρα για σέρβις μας ξαποστέλνει και για χαμόμηλο
την παρθενιά της επανορθώσαμε σφιχτά με ράμματα
την κουβαλήσαμε και μας κουβάλησε στον ανεμόμυλο

La Grecia de Theodorakis (Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Παπαδόπουλος)

La Grecia de Theodorakis

Σύνθεση: Μίκης Θεοδωράκης
Μπουζούκι: Κώστας Παπαδόπουλος
Δίσκος: La Grecia de Theodorakis (1978, ισπανικής παραγωγής)

Τα μουσικά θέματα του δίσκου:

Α’ όψη:
1. Zoρμπάς
2. Μάνα μου και Παναγιά
3. Είμαστε δυο
4. Δραπετσώνα
5. Απρίλη μου
6. Όμορφη πόλη
7. Το γελαστό παιδί

Β’ όψη:
1. Μαργαρίτα Μαργαρώ
2. Το παράπονο
3. Σ’ αυτή τη γειτονιά
4. Αγάπη μου
5. Μυρτιά
6. Κατάσταση πολιορκίας
7. Και δόξα τω Θεώ

Υ.Γ.: Ευχαριστώ πολύ τον φίλο Μανόλη Τζιλιβάκη που μου υπέδειξε τη συγκεκριμένη ηχογράφηση και μου έδωσε όλες τις σχετικές πληροφορίες και τις φωτογραφίες των εξωφύλλων.