Ένας άπονος αέρας (Γιάννης Μαρκόπουλος & Μάνος Ελευθερίου)

Γιάννης Μαρκόπουλος, Σεργιάνι στον κόσμο (1979)

Η δεκαετία του ’70 τελείωνε, η δικτατορία ήταν πια παρελθόν, αλλά ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου είχε ακόμη αρκετά παραπονεμένα λόγια και ζούσε το άδικο μέσα από την κούνια του. «Ντελάλης» του στο να εκφράσει τα παράπονά του ήταν ο Γιώργος Νταλάρας, μέσω αυτού του δίσκου που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 1979. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα έργα του Γιάννη Μαρκόπουλου, το οποίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες:

Ο πρώτος σε στίχους του Πάνου Θεοδωρίδη είναι ιστορικού περιεχομένου («Κύκλος της Μακεδονίας»), ο δεύτερος περιλαμβάνει κάποια «σκόρπια» κι «επίκαιρα» τραγούδια («Ενδιάμεσο») και ο τρίτος σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου είναι ακριβώς αυτό που λέει και ο τίτλος του: «Παραπονεμένα λόγια». Ο συνθέτης έγραψε το έργο το καλοκαίρι του 1978 και το φθινόπωρο του ίδιου έτους ξεκίνησε να το παρουσιάζει στη μπουάτ «Διαγώνιος» στην Πλάκα με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία εκείνη τη σεζόν.

[…]

Όσον αφορά τον «Κύκλο της Μακεδονίας», ακούγοντάς τον νομίζεις ότι βρίσκεσαι στην εποχή που περιγράφει και σε λίγο θα δεις το στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου να εξορμά! Οι αφηγηματικές παρεμβάσεις του Μαρκόπουλου βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ «Η μάνα του Αλέξανδρου» είναι το πιο γνωστό και διαχρονικό τραγούδι τούτης της ενότητας.

Να σημειώσουμε το εξαιρετικό ντεμπούτο της Γιούλης Τσίρου με τον «Μαυρογένη» (πολλά υποσχόμενη τραγουδίστρια χωρίς όμως να φτάσει εκεί που της άξιζε), τη συμμετοχή της Βασιλικής Λαβίνα στον «Σκλάβο» και το ευχάριστο κλείσιμο του δίσκου με το «Όλα μοιάζουν μαγικά», το οποίο περιγράφει ανάγλυφα τα ήθη κι έθιμα εκείνης της περιόδου.

Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει και στην καταπληκτική ενορχήστρωση που έγινε από τον συνθέτη, με μια πολύ καλή ορχήστρα αποτελούμενη από 20 έγχορδα κι εξαίρετους σολίστ που αναφέρονται αλφαβητικά στο εσώφυλλο, το οποίο περιλαμβάνει σημείωμα του Μαρκόπουλου και φωτογραφίες των συντελεστών.

Στην παραγωγή βοήθησε ο Δημήτρης Καλοκύρης και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθούς τους Γιώργο Τζάννες και Γιάννη Παπαϊωάννου. Το εξαιρετικό εξώφυλλο είναι του Δημήτρη Μυταρά.

[Πηγή: vinylmaniac.madblog.gr]

Αξίζει να διαβάσετε όλο αυτό το κριτικό σημείωμα που εκφράζει με άριστο τρόπο και τις δικές μου σκέψεις για το «Σεργιάνι στον κόσμο», ένα από τα ωραιότερα ελληνικά μουσικά έργα του 20ού αιώνα που χαίρεσαι να το ακούς κι ας πέρασαν ήδη κοντά 40 χρόνια από την πρώτη παρουσίασή του.

Όπως ήδη διαβάσατε συμμετέχουν ορισμένοι από τους καλύτερους Έλληνες μουσικούς, δηλαδή οι:

Μπουζούκι (τρίχορδο): Κώστας Παπαδόπουλος
Μπουζούκι (τετράχορδο) & λαούτο: Χρήστος Νικολόπουλος & Μάκης Μαυρόπουλος
Σαντούρι: Αριστείδης Μόσχος
Φλάουτο & κλαρίνο 1: Φίλιππος Τσεμπερούλης
Φλογέρες & κλαρίνο 2: Στέφανος Στεφανόπουλος
Τρομπόνι: Τάσος Κλαβανίδης
Κιθάρα δωδεκάχορδη: Στέλιος Καρύδας
Κιθάρα απλή: Νίκος Σαμπαζιώτης
Κιθάρα & τζουράς: Γιώργος Νταλάρας
Λύρα κρητική: Αλέκος Πολυχρονάκης
Ηλεκτρικό μπάσο: Νύσος Πανταζής
Αρμόνιο & ακορντεόν: Φαίδωνας Λιονουδάκης
Πιάνο: Χάρης Καλέας
Κρουστά & τύμπανα: Γιάννης Ρενιέρης
Κοντραμπάσο: Ανδρέας Ροδουσάκης

Τραγουδούν (με βάση τη σειρά συμμετοχής τους) οι:
Γιώργος Νταλάρας, Γιούλη Τσίρου, Βασιλική Λαβίνα, 20μελής μικτή χορωδία σε προετοιμασία Γιώργου Κακίτση, Γιάννης Μαρκόπουλος, μουσικοί, Χάρρυ Κλυνν

Τους στίχους υπογράφουν ο Θεσσαλονικιός συγγραφέας Πάνος Θεοδωρίδης, ο Μάνος Ελευθερίου και ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο οποίος επίσης έγραψε και αφηγείται τα επεξηγηματικά κείμενα σε ορισμένα τραγούδια.

Ας κάνουμε, λοιπόν, ένα σεργιάνι στον κόσμο και καλή μας ακρόαση!

Γ’ ενότητα: Παραπονεμένα λόγια
Ένας άπονος αέρας

Σύνθεση, ενορχήστρωση, διεύθυνση ορχήστρας & διδασκαλία ερμηνευτών: Γιάννης Μαρκόπουλος
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
Μπουζούκι: Κώστας Παπαδόπουλος, Χρήστος Νικολόπουλος & Μάκης Μαυρόπουλος
Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας

Ένας άπονος αέρας
μ’ έχει φέρει ως εδώ
και στο γύρισμα της μέρας
είπα να σε ξαναδώ.

Μου ’πες κάποτε μια λέξη
όταν ζούσα μοναχός
κι ήτανε σα να ’χε βρέξει
δύο μερόνυχτα ο θεός.

Όλη νύχτα η βρύση στάζει
φλέβα που έχει πια κοπεί
σαν βροχή και σαν μαράζι
σε μια τσίγκινη σκεπή.