Κωστής Μοσκώφ: [Μέσα στη σπηλιά του νεκρού Έρωτα…]

Θάνος Μικρούτσικος & Άλκης Αλκαίος, Τα πλοία των ερώτων
(τραγούδι: Δημήτρης Μητροπάνος / δίσκος: Στου αιώνα την παράγκα (1996))

[Ενότητα 1]

«… το καράβι του Έρωτα
συντρίφτηκε στα βράχια
της καθημερινότητας…»
Βλ. Μαγιακόφσκι

Μέσα στη σπηλιά του νεκρού Έρωτα
Είσαι…
Ποιος θα μαζέψει τα συντρίμμια,
ποιος θα ετοιμάσει την πυρά
για να πυρποληθούμε;
Είμαι ακόμα μες στους ζωντανούς
τρεις χιλιάδες χρόνους
μετά την Απουσία…
Ποιος ουρλιάζει ότι ο Έρωτας
καρφώνει τον Καιρό στη Μνήμη;

Από τη συλλογή Για τον Έρωτα και την Επανάσταση (1989) του Κωστή Μοσκώφ

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Κωστής Μοσκώφ

Ανδρέας Καρακόκκινος, Άρωμα άνοιξης

Ευανθία Ρεμπούτσικα & Άρης Δαβαράκης, Η μεγάλη αποκάλυψη
(τραγούδι: Γιάννης Κότσιρας / δίσκος: Αθώος ένοχος (1996))

Άρωμα άνοιξης

[Ενότητα Πνοή της άνοιξης]

Το πρώτο άρωμα της άνοιξης
ήρθε και μ’ αγκάλιασε
ένα βράδυ τ’ Απρίλη.
Εκεί, δίπλα στη θάλασσα
βούτηξα την ψυχή μου
ξαναγεννήθηκα
ξαναντίκρισα τ’ αστέρια και το φεγγάρι
σαν πρώτη φορά.
Έψαξα τη χαμένη μου
παιδική αθωότητα χωρίς ντροπή.

Εκεί δίπλα στη θάλασσα,
γυμνός, βούτηξα στα μαύρα νερά
ξέπλυνα τα ανομήματά μου
ξαναβαφτίστηκα
στο όνομά σου.

Από τη συλλογή Πνοή της άνοιξης (2007) του Ανδρέα Καρακόκκινου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ανδρέας Καρακόκκινος

Μανόλης Αναγνωστάκης, Το σκάκι

Μανόλης Αναγνωστάκης & Δημήτρης Παπαδημητρίου, Το σκάκι
(τραγούδι: Γεράσιμος Ανδρεάτος / δίσκος: Λόγω τιμής (1996))

Το σκάκι

Έλα να παίξουμε.
Θα σου χαρίσω τη βασίλισσά μου
(Ήταν για μένα μια φορά η αγαπημένη
Τώρα δεν έχω πια αγαπημένη)
Θα σου χαρίσω τους πύργους μου
(Τώρα πια δεν πυροβολώ τους φίλους μου
Έχουν πεθάνει καιρό πριν από μένα)
Κι ο βασιλιάς αυτός δεν ήτανε ποτέ δικός μου
Κι ύστερα τόσους στρατιώτες τι τους θέλω;
(Τραβάνε μπρος, τυφλοί, χωρίς καν όνειρα)
Όλα, και τ’ άλογά μου θα σ’ τα δώσω
Μονάχα ετούτον τον τρελό μου θα κρατήσω
Που ξέρει μόνο σ’ ένα χρώμα να πηγαίνει
Δρασκελώντας τη μια άκρη ως την άλλη
Γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου
Μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά
Αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις.

Κι αυτή δεν έχει τέλος η παρτίδα.

Από τη συλλογή Η συνέχεια (1954) του Μανόλη Αναγνωστάκη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Μανόλης Αναγνωστάκης

Κωστής Μοσκώφ: [Τα δελφίνια πήραν από πίσω το φεγγάρι…]

Παντελής Θαλασσινός & Λίτσα Μπεσκάκη, Ατλαντίδα (δίσκος: Αστρανάμματα (1996))

[Ενότητα Β’ Τα καινούρια – α’ Σχόλια στον Ezra]

Τα δελφίνια πήραν από πίσω το φεγγάρι
τραγουδούν πάνω στις κορφές των καταρτιών
— αύριο
θα πάω να βρω τη ματιά σου
εκεί που την άφησα στο ακρογιάλι…

«Σέλινα τα μαλλιά σου μυρωμένα»,
η όψη σου σαν της Εκάτης χλομή,
να γυρεύω ολονυκτίς τα χείλη σου
και συ τον γιασεμί Ερμή…

Έρχεται, έρχεται η Διώνη
με το τσιτάκι της ν’ ανεμίζει στον Βαρδάρη
έρχεται, έρχεται ο Άδωνις
με φουσκωμένο το μπλουτζίν
με ανοικτό το μπλε πουκαμισάκι…
Πηδά χαρούμενη, σκοινάκι, η ψυχή της Τσιμισκή…

Από τη συλλογή Κωστής Μοσκώφ: Ποιήματα (1987)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Κωστής Μοσκώφ

Βασίλης Ιωαννίδης, [Έστρωσε η μέρα…]

Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Φιλί αμέθυστο
(τραγούδι: Μελίνα Κανά / δίσκος: Της αγάπης γερακάρης (1996))

Έναστρη νύχτα
αντίδωρο,
της πικραμένης
μέρας

Από τη συλλογή Μικρά ερωτικά (1998) του Βασίλη Ιωαννίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Ιωαννίδης

Έγκλειστες συναντήσεις (2008): φταίω

Χρήστος Λεοντής & Γιώργος Αρμένης, Έμεινε τ’ όνειρο ορφανό
(τραγούδι: Γιώργος Μεράντζας / δίσκος: Ματζουράνα στο κατώφλι (1996))

Το μυστικό

[από το «Ξεφυλλίζοντας τη σιωπή» της Αλκυόνης Παπαδάκη]

Όλοι μαζί ένας
Όλοι για τον ΕΝΑ
Ποιος φταίει
Φταίω εγώ
Χειροτερεύει ο εαυτός
Ο Θυμός το βλέμμα οπλίζει
Κύκλωπες
Φαντάσματα γύρωθέ σου
Εσύ φταις
Ρήμαξες το εγώ σου

Από τη συλλογή έγκλειστες συναντήσεις (2008) ανήλικων κρατουμένων στις δικαστικές φυλακές Διαβατών Θεσσαλονίκης

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ανήλικοι κρατούμενοι στις δικαστικές φυλακές Διαβατών Θεσσαλονίκης

Γ. Ξ. Στογιαννίδης, Υστερόγραφο

Θάνος Μικρούτσικος & Άλκης Αλκαίος, Ρόζα
(τραγούδι: Δημήτρης Μητροπάνος / δίσκος: Στου αιώνα την παράγκα (1996))

Υστερόγραφο

Τότε, σκέφτηκε να την πει καλοκαίρι.
Γιατί τα καλοκαίρια ανατέλλουν χαρούμενα
κι είναι έμπιστα και δροσερά.

Σε λογαριάζουν δικό τους
και βγάζουν το καπέλο τους
μόλις σε ιδούν.

Εγώ, δεν έχω καπέλο,
έχω όμως μια μικρή πέτρα
στο δάχτυλό μου
που με συγκινεί,
όπως ένα φωτισμένο παράθυρο.

Άκουσε,
αγαπώ τα πράσινα δέντρα
αγαπώ τα νερά σου
αγαπώ την ψυχή σου.
Γι’ αυτό βγαίνω τη νύχτα
να σε συναντήσω.
Κουβαλώ τα χαρακτηριστικά σου
παντού.
Οι άνθρωποι πρέπει να σε καταλαβαίνουν
όταν σηκώνουν το βλέμμα τους
και σ’ ανασαίνουν βαθιά.

Αλλιώς,
είναι πράγματα περιττά
οι ποιήσεις
και τα αισθήματα.

Πηγή: ελληνική ανθολογία της νέας ποιήσεως (εκδ. Άγκυρα, 1974)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Γ. Ξ. Στογιαννίδης

Παναγιώτης Μαυρίδης, Λόγος τρίτος (ΚΑ)

Κώστας Τουρνάς, Πάλι σ’ εκείνη (δίσκος: Δεν λέει (1996))

Λόγος τρίτος

[Ενότητα Λόγος τρίτος (Έρως)]

ΚΑ

Οι αντιλόπες σκιάζονται∙
μ’ αυτός δεν τις τοξεύει∙
τα δάχτυλα χαλάρωσαν
ηρέμησε η χορδή∙
ξεθύμανε το μένος του
στο τρυφερό τους βλέμμα∙
η σκέψη γοργοφτέρουγη
σ’ εκείνην ταξιδεύει.

Από τη συλλογή Επτά λόγοι ασύγχρονοι, δοξαστικοί και θρηνώδεις (2004) του Παναγιώτη Μαυρίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Παναγιώτης Μαυρίδης

Απόστολος Λυκεσάς, Αμπελοπούλια

Νίκος Πορτοκάλογλου, Υπάρχει λόγος σοβαρός
(τραγούδι: Νίκος Πορτοκάλογλου & Φοίβος Δεληβοριάς / δίσκος: Άσωτος υιός (1996))

Αμπελοπούλια

Ανυποψίαστοι
πόσο μπλεγμένο είναι το δίχτυ
ή
πώς κολλάει μια ξόβεργα
σε τόσες κληματσίδες.

Γενιές εγκλωβισμένες στην αθωότητα
πορευόμαστε αβάσταχτα.

Σημείωση του ποιητή:
Αμπελοπούλια: μικρά πουλάκια που οι άνθρωποι κυνηγούν μετά μανίας στην Κύπρο.

Από τη συλλογή Στυμφαλίδες όρνιθες (2003) του Απόστολου Λυκεσά

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Απόστολος Λυκεσάς

Εύα Λιάρου-Αργύρη, Λατρευτική Τέχνη

Kiki Lesendric & Λίνα Νικολακοπούλου, Άγγελοι
(τραγούδι: Μανώλης Μητσιάς / δίσκος: Στο δρόμο με τα χάλκινα (1996))

Λατρευτική Τέχνη

Αν άκουσες ποτέ
των ηδονών το πλάνο κάλεσμα.
Αν έπεσες στη μέθη και τη μέθεξη
κάποτε του Ωραίου.

Τότε θα κατανοήσεις
τις παρεκτροπές των αγγέλων.

Της θέωσης μνηστήρες
και έρμαια του ύψους
έπεσαν από ένα λάθος του καθρέφτη,
που τυχαία σκόνη τον εσκέπαζε
και μνήμες των ερώτων εξεπλήττοντο.

Δίπλα τους ήταν και δύσκολο
να τους γνωρίζουν τους κατακριτές κριτές

Όμως όπου το πέταγμα
εκεί και συντριμμένα φτερά.

Και άπτεροι οι άγγελοι
πορεύονται στα Γόμορρα.

Από τη συλλογή Το μεταξύ των ζευγμάτων (1999) της Εύας Λιάρου-Αργύρη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Εύα Λιάρου-Αργύρη

Αναστάσης Βιστωνίτης, Οι φίλοι

Θάνος Μικρούτσικος & Κώστας Λαχάς, Ο τυμβωρύχος
(τραγούδι: Δημήτρης Μητροπάνος / δίσκος: Στου αιώνα την παράγκα (1996))

Οι φίλοι

Σταματώ.
Μες στο αργό φως τίποτα δεν κινείται
Η μέρα άσπρη και παράλυτη

Θυμάμαι τα μεθυσμένα μάτια τη νύχτα,
τη μουσική που έρχεται κομματιασμένη,
σπασμένη στο πρώτο ανέβασμα της μνήμης.
Ο οίκος του πατρός μου πνιγμένος
στην τσουκνίδα και στ’ αγριόχορτα.

Οι φίλοι φυτεμένοι σ’ άγονα χώματα
μες στον αργό τους θάνατο επιζούνε.
Άλλοτε ωραίοι, διασκελίζοντας το φως,
πρόσωπα απέναντι στον άνεμο,
μάτια που κυματίζαν, ανοιχτά πανιά,
περνούν σκυφτοί μέσα στο χρόνο.

Ο χρόνος ανεβαίνει λασπωμένος,
φορτωμένος αμαρτίες άλλων,
σκληρά πατήματα στην άσφαλτο.
– Αποφασισμένος. Η λάμψη
σκίζει τα μέτωπα, τα στενά μάτια.
Τώρα
πυροβολούν μπροστά∙
τα μάτια τους

Τρυπούν το πρόσωπό τους.
Βγαίνουν μέσα από την απόσταση
οι οπλισμένοι νεκροί, οι αφημένοι,
ένα άσχημο φως διαγράφει κινήσεις
βαθιά στο σκοτεινό μέλλον…
Οι άλλοτε ωραίοι

Εδώ. Ριγμένος. Δεν ακούγεται
ο κρότος της μέρας. Δεν τρίζουν
τα βήματα της μνήμης.
Το φως περνάει από το παράθυρο
και μου τρυπάει το δέρμα.

Από τη συλλογή Τέφρες (1980) του Αναστάση Βιστωνίτη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης

Οδυσσέας Ελύτης, Το Μαγισσάκι

Οδυσσέας Ελύτης & Νένα Βενετσάνου, Το Μαγισσάκι (δίσκος: Νέα γη (1996))

Το Μαγισσάκι

[Ενότητα Τ’ αφανέρωτα]

Από τους χρόνους τους παλιούς
το ’χω βαθύ μεράκι
να βγω στις πέρα θάλασσες
να βρω το Μαγισσάκι

Τ’ άπιαστο σαν αερικό
στην εμορφιά του Μάης
που αν κάνεις να τον μυριστείς
αλίμονό σου — εκάης

Έβγα έβγα Μαγισσάκι
χτύπα χτύπα το ραβδάκι
Ντο και ρε και μι και φα
μες στα ροζ τα σύννεφα

Τι ζουμπούλια και τι κρίνα
Τι και τούτα τι κι εκείνα
Ντο και ρε και φα και μι
φούχτα μου και δύναμη

Ποιος θα μου δώκει δύναμη
κι ένα μακρύ καμάκι
να βγω στις πέρα θάλασσες
να βρω το Μαγισσάκι

Που ’ναι σπηλιά του ο ουρανός
άγγελος η μαμά του
κι αφρός το φουστανάκι του
στην άκρια του κυμάτου

Χτύπα χτύπα το ραβδάκι
χύνε το νερό στ’ αυλάκι
Φα και ρε και μι και ντο
μες στο μπλε το ξάγναντο

Τα παπιά και τα βαπόρια
παν μαζί και πάνε χώρια
έξι τέσσερα κι οχτώ
γούρι μου και φυλαχτό

Ανοίξτε πύλες κι εκκλησιές
ν’ ανάψω ένα κεράκι
να κάνει θαύμα στα κρυφά
για μέ το Μαγισσάκι

Που να κοιμάμαι ξυπνητός
να τρέχω ξαπλωμένος
και να με λεν χωρίς καρδιά
μα να ’μαι ερωτευμένος

Από τη συλλογή Τα ρω του έρωτα (1973) του Οδυσσέα Ελύτη

Γιώργος Χουλιάρας, [Λυπάσαι που δεν προλάβαμε καθόλου…]

Σωκράτης Μάλαμας, Το γράμμα (δίσκος: Λαβύρινθος (1996))

[Ενότητα Γράμμα]

Λυπάσαι που δεν προλάβαμε καθόλου
να συναντηθούμε πριν μου γράψεις
αποχαιρετώντας κάθε ελπίδα γνωριμίας
Λυπάμαι έναν τόσο σύντομο χωρισμό
που αποκλείεται κανείς να θυμάται
Λυπάσαι που δύο γράμματα ταυτόχρονα
διέσχισαν την απόσταση που μας χωρίζει
διπλασιάζοντας την απομάκρυνσή μας
Λυπάμαι που αν ήμασταν μαζί
δεν θα υπήρχε ούτε ένα γράμμα

Από τη συλλογή Γράμμα (1995) του Γιώργου Χουλιάρα

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Γιώργος Χουλιάρας

Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Ήττα

Αντώνης Βαρδής & Σαράντης Αλιβιζάτος, Μοναχικές γυναίκες
(τραγούδι: Ελένη Δήμου, Γλυκερία & Τάνια Τσανακλίδου / δίσκος: Η Γλυκερία τραγουδάει Αντώνη Βαρδή (1996))

Ήττα

Ίσως επειδή ένιωσε οικειότητα
–το φιλικό γεύμα ήταν μόνο για γυναίκες–
μίλησε για ό,τι μύχιο τη βασάνιζε:
«Αξιολύπητη ήττα η μοναξιά μου.
Η χειρότερη ώρα είναι το πρωί,
η απελπισία κάνει κουμάντο.

Διαχειρίζομαι το πιο σκληρό,
διαχειρίζομαι τον πόνο της μοναξιάς.»

Από τη συλλογή το τραγικό και το λημέρι των αισθήσεων (2012) της Αλεξάνδρας Μπακονίκα

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αλεξάνδρα Μπακονίκα

Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Η άλλη όψη

Φίλιππος Πλιάτσικας & Μάρω Βαμβουνάκη, Οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο
(τραγούδι: Πυξ Λαξ / δίσκος: Ο μπαμπούλας τραγουδάει μόνος τις νύχτες (1996))

Η άλλη όψη

Συγγραφέας όπως και οι άλλοι
στον στενό κύκλο που βλεπόμαστε.
Πάντα μαχητικός –στην ηλικία
μόλις πλησιάζει τα εξήντα–
πάντα ακατάβλητος με τα επιχειρήματα
και τις απόψεις του, ιδίως για τα λογοτεχνικά,
και μια αρέσκεια να επιβάλλεται.
Μόνο τις προάλλες που βρεθήκαμε οι δυο μας
είδα την άλλη, διαφορετική όψη του.
Μια επώδυνη θλίψη τον περιέκλειε,
και μου εξομολογήθηκε την ανέραστη ερημιά του –
ότι τα έντονα ειδύλλιά του
που στην κάψα τους εκλύθηκε κάθε έκσταση,
τελειωμένα πια, ξέμακρα εντελώς στο παρελθόν.
Και υπομένει τη νέκρα,
το ανέραστο σεργιάνι του που διαιωνίζεται.

Από τη συλλογή Μαυλιστικά (1997) της Αλεξάνδρας Μπακονίκα

Το ποίημα ξαναδημοσιεύτηκε με τον ίδιο τίτλο στη συλλογή Παρακαταθήκη ηδυπάθειας (2000).

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αλεξάνδρα Μπακονίκα

Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Πάρτι σε ταράτσα

Μίκης Θεοδωράκης & Μιχάλης Γκανάς, Πώς να ξεχάσω
(τραγούδι: Βασίλης Λέκκας / δίσκος: Ασίκικο Πουλάκη (1996))

Πάρτι σε ταράτσα

Ένα νεύμα μου μόνο περίμενες
που το ανέβαλλα,
που ακόμη νοιαζόσουν για μένα
μου αρκούσε,
και ξεπέρασα την αίσθηση
πως όλα ήταν γνωστά,
αφάνταστα γνωστά εκείνη την ώρα:
το ζεστό κι άπλετο φως
στην ταράτσα που συγκεντρωθήκαμε,
η μελαγχολία των φίλων μας τριγύρω
και τα παλιά τραγούδια που ζητούσαν.

Από τη συλλογή Το γυμνό ζευγάρι και άλλα ποιήματα (1990) της Αλεξάνδρας Μπακονίκα

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αλεξάνδρα Μπακονίκα

Γιώργος Χρονάς & Μάνος Χατζιδάκις, Νεαρέ γιε του μπακάλη (Ωδή)

Νεαρέ γιε του μπακάλη (Ωδή)

Ποίηση: Γιώργος Χρονάς (Ωδή από τη συλλογή Ο αναιδής θρίαμβος (1984))
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πιάνο: Ντόρα Μπακοπούλου
Τραγούδι: Ανδρέας Καρακότας
Δίσκος: Τα τραγούδια της αμαρτίας (1996)

Νεαρέ γιε του μπακάλη
λατρεμένε διαβάτη της νύχτας
για σένα αφήνει η Αφροδίτη
τα κλειδιά στην πόρτα
για σένα ξενυχτάνε οι φοιτητές
της Γεωπονικής Σχολής

Για σένα λιώνει το σαπούνι
στα χέρια μου [πρωτότυπο: του λουτράρη]