Μ' αρέσουν τα ποιήματα που ζουν στο δρόμο, έξω απ' τα βιβλία: αυτά που τουρτουρίζουν στις γωνιές κι όλο καπνίζουν σαν φουγάρα· που αναβοσβήνουν, μες στη νύχτα, σαν Χριστουγεννιάτικα λαμπάκια… [Νίκος Χουλιαράς]
Ζεϊμπέκικο της προπολεμικής περιόδου της Θεσσαλονίκης Μουσική & στίχοι:Βασίλης Τσιτσάνης Τραγούδι:Μάρκος Βαμβακάρης, Απόστολος Χατζηχρήστος & Βασίλης Τσιτσάνης Πρώτη φωνογράφηση:1939[Odeon GA 7322]
Έμαθα πολλά, μικρό μου,
που ζαλίζουν το μυαλό μου.
Πως γλεντούσες στον Πειραία,
μαυρομάτα μου κι ωραία.
Φάνταζες σαν πριγκιπέσα,
μα με πρόδινες, μπαμπέσα.
Σε περίμενα ο καημένος
όλη νύχτα μαραμένος.
Ο πρώτος στίχος κάθε στροφής τραγουδιέται τρεις φορές (σχ. 1, 1, 1, 2).
Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Είσαι αριστοκράτισσα κι ωραία» των Βασίλη Τσιτσάνη και Χαράλαμπου Βασιλειάδη.
[Πηγή για τους στίχους: Θεόφιλος Αναστασίου, «Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα», σελ. 67]
Κώστας Παπαδόπουλος | 60 χρόνια στην ελληνική μουσική
(μουσική παράσταση / Θεσσαλονίκη, Κυριακή 6 & Δευτέρα 7 Μαρτίου 2016)
Μια παρέα είμαστε ο Ανδρέας Καρακότας (τραγούδι), ο Δημήτρης Σφίγγος (κιθάρα, τραγούδι), ο Νίκος Ορδουλίδης (πιάνο), ο Μίλτος Τσαλιγόπουλος (κοντραμπάσο) και εγώ (Βίκυ Παπαπροδρόμου: επιμέλεια & παρουσίαση προγράμματος) και πλαισιώνουμε έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες μουσικούς όλων των εποχών, τον Κώστα Παπαδόπουλο και το θρυλικό τρίχορδο μπουζούκι του. Παράλληλα, γιορτάζουμε για πρώτη φορά τα 60 χρόνια της παρουσίας του στην ελληνική μουσική.
Η φωνή του τρίχορδου του Κώστα είναι η δική μας φωνή που τραγουδάει τα επιτεύγματα μα και τα φιάσκα, τους καημούς μα και τις χαρές, τα άδικα μα και τα δίκια, τις συμφορές μα και τη δράση και την αντίδραση της φυλής μας μέσα από τραγούδια που έπαιξε και μας χάραξε βαθιά κι ανεξίτηλα στην ψυχή ο Κώστας Παπαδόπουλος.
Ξέθαψα απ’ το σεντούκι της παρακαταθήκης που μας αφήνει με τα 50.000 τραγούδια που δισκογράφησε ο Κώστας Παπαδόπουλος σε διάστημα τουλάχιστον 50 ετών μια σειρά από μουσικές δημιουργίες που αγαπήσαμε λίγο ή περισσότερο, άλλες λιγάκι ξεχασμένες, άλλες πολύ ξεχασμένες και αρκετές απ’ αυτές που δεν ξεχάσαμε ποτέ και σιγοτραγουδάμε κάθε μέρα. Μέσα από ένα σχεδόν τρίωρο πρόγραμμα ξετυλίγουμε μπροστά σας ένα μουσικό πανόραμα του 20ού αιώνα. Ο Κώστας ξαναπαίζει σαν για πρώτη φορά όλα αυτά τα κομμάτια με τη φρεσκάδα που αναδίνουν οι διαχρονικοί τους στίχοι, αλλά και με τη σοφία του βιρτουόζου. Ο Ανδρέας δίνει την ψυχή του και το δικό του στίγμα σε όλα (ένα προς ένα) τα τραγούδια του προγράμματος ανεπιτήδευτα, χωρίς φανφαρονισμούς και θεατρινισμούς, με απόλυτη προσήλωση και αφοσίωση. Αναπόσπαστα μέλη της παρέας μας στη Θεσσαλονίκη είναι τρεις εξαιρετικοί μουσικοί και πολύ αγαπημένοι μας φίλοι που απαρτίζουν το θαυμάσιο μουσικό σχήμα της Πριγκηπέσσας που είναι το μουσικό σπίτι μας στην συμπρωτεύουσα: ο Δημήτρης Σφίγγος (κιθάρα & φωνή), δηλαδή ο ένας από τους συνδημιουργούς και ψυχή της «Πριγκηπέσσας», ο Νίκος Ορδουλίδης (πιάνο) και ο Μίλτος Τσαλιγόπουλος (κοντραμπάσο).
Προσκαλούμε όσους αγαπούν και ξέρουν το καλό ελληνικό τραγούδι να έρθουν και να τραγουδήσουν μαζί μας, όπως και όσους δεν το ξέρουν καλά γιατί στο τέλος της κάθε βραδιάς θα το έχουν αγαπήσει όσο κι εμείς. Άλλωστε, μια παρέα είμαστε και όλοι μαζί τραγουδάμε με όλο μας το είναι. Γιατί στους δύσκολους καιρούς η τέχνη οδηγεί στην ψυχική ανάταση και στην εσωτερική κάθαρση και αποτελεί την πιο αναίμακτη μορφή αφύπνισης και αντίδρασης.
Οι συνθέτες που θα παίξουμε και θα τραγουδήσουμε: (με αλφαβητική σειρά) Μάρκος Βαμβακάρης, Δημήτρης Γκόγκος (Μπαγιαντέρας), Βασίλης Δημητρίου, Μίκης Θεοδωράκης, Απόστολος Καλδάρας, Λουκιανός Κηλαηδόνης, Σταύρος Κουγιουμτζής, Σταμάτης Κραουνάκης, Χρήστος Λεοντής, Γιάννης Μαρκόπουλος, Νίκος Μεϊμάρης, Δήμος Μούτσης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Σταύρος Ξαρχάκος, Άκης Πάνου, Γιάννης Παπαϊωάννου, Σπύρος Περιστέρης, Μίμης Πλέσσας, Γιάννης Σπανός, Σταύρος Τζουανάκος, Βασίλης Τσιτσάνης, Γιώργος Χατζηνάσιος, Απόστολος Χατζηχρήστος, Μάνος Χατζιδάκις.
Και μια μικρή πρόγευση από το πρόγραμμά μας:
Πριγκηπέσσα
Φιλικής Εταιρείας 5 (απέναντι από τον Λευκό Πύργο) Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: 2310.273.542
Στο πλαίσιο του φετινού μας εορτασμού για τα 60 χρόνια του Κώστα Παπαδόπουλου στην ελληνική μουσική, παρουσιάζουμε το έργο των Γιάννη Ρίτσου & Μίκη Θεοδωράκη «Επιτάφιος» τη Μεγάλη Τρίτη 7 Απριλίου και τη Μεγάλη Τετάρτη 8 Απριλίου 2015 στη μουσική σκηνή «Πριγκηπέσσα» στη Θεσσαλονίκη.
Η βραδιά θα ξεκινήσει κατανυκτικά με το έργο Επιτάφιος του Γιάννη Ρίτσου, όπως το μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Σολίστ θα είναι ο Ανδρέας Καρακότας. Το μουσικό και ποιητικό έργο «Επιτάφιος» θα προλογίσει η Βίκυ Παπαπροδρόμου.
Στη συνέχεια του Α’ μέρους του προγράμματος θα παραμείνουμε στο ίδιο κλίμα με αποσπάσματα από άλλα έργα του Μίκη Θεοδωράκη (Επιφάνια, Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Πολιτεία Β’, Ζορμπά) και τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου, του Σταύρου Ξαρχάκου και του Απόστολου Καλδάρα.
Στο Β’ μέρος παρουσιάζουμε τραγούδια κορυφαίων Ελλήνων συνθετών (Μάρκου Βαμβακάρη, Βασίλη Δημητρίου, Γρηγόρη Μπιθικώτση, Σταύρου Ξαρχάκου, Άκη Πάνου, Γιάννη Σπανού, Βασίλη Τσιτσάνη, Απόστολου Χατζηχρήστου) τα οποία ηχογράφησε ο Κώστας Παπαδόπουλος στη διάρκεια της πολυετούς θητείας του στο ελληνικό τραγούδι (από το 1955 και μετά) αφήνοντας το στίγμα του στην ελληνική μουσική καθώς το παίξιμό του έγινε σημείο αναφοράς και οδηγός για όλους τους νεότερους μουσικούς. Μαζί μας θα είναι πάντα ο Ανδρέας Καρακότας, ένας από τους σημαντικότερους ερμηνευτές της νεότερης μουσικής μας γενιάς (με μακρά θητεία στο ποιοτικό ελληνικό τραγούδι και στην αντίστοιχη δισκογραφία) και αγαπημένος φίλος και συνεργάτης του Κώστα Παπαδόπουλου.
Η φωνή του τρίχορδου και εμείς: Κώστας Παπαδόπουλος
(μουσική παράσταση)
Μια παρέα είμαστε ο Ανδρέας Καρακότας (τραγούδι), ο Αλέξης Βάκης (πιάνο) και εγώ (Βίκυ Παπαπροδρόμου: επιμέλεια & παρουσίαση προγράμματος) και πλαισιώνουμε έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες μουσικούς όλων των εποχών, τον Κώστα Παπαδόπουλο και το θρυλικό τρίχορδο μπουζούκι του.
Η φωνή του τρίχορδου του Κώστα είναι η δική μας φωνή που τραγουδάει τα επιτεύγματα μα και τα φιάσκα, τους καημούς μα και τις χαρές, τα άδικα μα και τα δίκια, τις συμφορές μα και τη δράση και την αντίδραση της φυλής μας μέσα από τραγούδια που έπαιξε και μας χάραξε βαθιά κι ανεξίτηλα στην ψυχή ο Κώστας Παπαδόπουλος.
Ξέθαψα απ’ το σεντούκι της παρακαταθήκης που μας αφήνει με τα 50.000 τραγούδια που δισκογράφησε ο Κώστας Παπαδόπουλος σε διάστημα τουλάχιστον 50 ετών μια σειρά από μουσικές δημιουργίες που αγαπήσαμε λίγο ή περισσότερο, άλλες λιγάκι ξεχασμένες, άλλες πολύ ξεχασμένες και αρκετές απ’ αυτές που δεν ξεχάσαμε ποτέ και σιγοτραγουδάμε κάθε μέρα. Μέσα από ένα σχεδόν τρίωρο πρόγραμμα ξετυλίγουμε μπροστά σας ένα μουσικό πανόραμα του 20ού αιώνα. Ο Κώστας ξαναπαίζει σαν για πρώτη φορά όλα αυτά τα κομμάτια με τη φρεσκάδα που αναδίνουν οι διαχρονικοί τους στίχοι, αλλά και με τη σοφία του βιρτουόζου. Ο Ανδρέας δίνει την ψυχή του και το δικό του στίγμα σε όλα (ένα προς ένα) τα τραγούδια του προγράμματος ανεπιτήδευτα, χωρίς φανφαρονισμούς και θεατρινισμούς, με απόλυτη προσήλωση και αφοσίωση. Ο Αλέξης έγινε από τις πρόβες ακόμη αναπόσπαστο κομμάτι της παρέας και εντυπωσιάζει με τη σοβαρότητα και την προσοχή του καθώς και με το δέσιμό του με τον Κώστα: δύο όργανα μια ορχήστρα ολόκληρη.
Η αρχή έγινε τον περασμένο μήνα (Οκτώβρη) στον πολυχώρο τέχνης «Αλεξάνδρεια» στην πλατεία Αμερικής στην Αθήνα. Για πρώτη φορά στα χρόνια της κρίσης που ζούμε είδα τόσο πολλά ευτυχισμένα και χαρούμενα πρόσωπα γύρω μου, φωτισμένα απ’ αυτή την εσωτερική φλόγα που μας δίνει μόνο η πολύ υψηλή τέχνη. Και, φυσικά, συνεχίζουμε.
Επόμενος σταθμός είναι η πατρίδα μου η Θεσσαλονίκη και η αγαπημένη μας μουσική σκηνή «Πριγκηπέσσα», το σπίτι μας στην συμπρωτεύουσα. Ειδικά για την περίσταση αυτή στην παρέα προστίθενται δύο αγαπημένοι μας φίλοι: ο Δημήτρης Σφίγγος (κιθάρα & φωνή), δηλαδή ο ένας από τους συνδημιουργούς και ψυχή της «Πριγκηπέσσας», και η περίπου δίδυμη αδελφή μου στην πατρίδα, η φιλόλογος και ποιήτρια Βίκυ Καπλάνη (φωνή).
Καλούμε όσους αγαπούν και ξέρουν το καλό ελληνικό τραγούδι να έρθουν και να τραγουδήσουν μαζί μας, όπως και όσους δεν το ξέρουν καλά γιατί στο τέλος της κάθε βραδιάς θα το έχουν αγαπήσει όσο κι εμείς. Άλλωστε, μια παρέα είμαστε και όλοι μαζί τραγουδάμε με όλο μας το είναι. Γιατί στους δύσκολους καιρούς η τέχνη οδηγεί στην ψυχική ανάταση και στην εσωτερική κάθαρση και αποτελεί την πιο αναίμακτη μορφή αφύπνισης και αντίδρασης.
Οι συνθέτες που θα παίζουμε και θα τραγουδάμε από δω και εμπρός: (με αλφαβητική σειρά) Ηλίας Ανδριόπουλος (στη Θεσσαλονίκη), Μάρκος Βαμβακάρης, Βασίλης Δημητρίου, Μίκης Θεοδωράκης, Απόστολος Καλδάρας, Λουκιανός Κηλαηδόνης, Σταύρος Κουγιουμτζής, Σταμάτης Κραουνάκης, Χρήστος Λεοντής, Γιάννης Μαρκόπουλος, Δήμος Μούτσης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Σταύρος Ξαρχάκος, Άκης Πάνου, Μίμης Πλέσσας, Γιάννης Σπανός, Σταύρος Τζουανάκος (στη Θεσσαλονίκη), Βασίλης Τσιτσάνης, Γιώργος Χατζηνάσιος, Απόστολος Χατζηχρήστος (στη Θεσσαλονίκη), Μάνος Χατζιδάκις.
Και μια μικρή πρόγευση από το πρόγραμμά μας:
Πριγκηπέσσα
Φιλικής Εταιρείας 5 (απέναντι από τον Λευκό Πύργο) Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: 2310.273.542
Μουσική:Απόστολος Χατζηχρήστος Σόλο μπουζούκι:Κώστας Παπαδόπουλος Δίσκος:The original sound of Greece with great bouzouki player Costas Papadopoulos (βινύλιο 33 στροφών το 1977 / επανέκδοση σε CD το 1989)
Ο Κώστας Παπαδόπουλος και ο Ανδρέας Καρακότας (τραγούδι) εμφανίζονται τη Μεγάλη Τετάρτη 16 Απριλίου και τη Μεγάλη Πέμπτη 17 Απριλίου 2014 στη μουσική σκηνή «Πριγκηπέσσα».
Η βραδιά θα ξεκινήσει κατανυκτικά με το έργο Επιτάφιος του Γιάννη Ρίτσου, όπως το μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Σολίστ θα είναι ο Ανδρέας Καρακότας. Το μουσικό και ποιητικό έργο «Επιτάφιος» θα προλογίσει η Βίκυ Παπαπροδρόμου.
Στη συνέχεια, θ’ ακούσουμε περίπου 40 τραγούδια κορυφαίων Ελλήνων συνθετών (Ηλία Ανδριόπουλου, Μάρκου Βαμβακάρη, Βασίλη Δημητρίου, Μίκη Θεοδωράκη, Απόστολου Καλδάρα, Αντώνη Κατινάρη, Σταύρου Κουγιουμτζή, Γιάννη Μαρκόπουλου, Δήμου Μούτση, Σταύρου Ξαρχάκου, Άκη Πάνου, Γιάννη Εϊτζιρίδη (Γιοβάν Τσαούς), Βασίλη Τσιτσάνη, Απόστολου Χατζηχρήστου, Μάνου Χατζιδάκι) τα οποία ηχογράφησε ο Κώστας Παπαδόπουλος στη διάρκεια της πολυετούς θητείας του στο ελληνικό τραγούδι (από το 1955 και μετά) αφήνοντας το στίγμα του στην ελληνική μουσική καθώς το παίξιμό του έγινε σημείο αναφοράς και οδηγός για όλους τους νεότερους μουσικούς. Μαζί μας θα παραμείνει ο Ανδρέας Καρακότας, ένας από τους σημαντικότερους ερμηνευτές της νεότερης μουσικής μας γενιάς (με μακρά θητεία στο ποιοτικό ελληνικό τραγούδι και στην αντίστοιχη δισκογραφία) και αγαπημένος φίλος και συνεργάτης του Κώστα Παπαδόπουλου.
Σύνθεση:Απόστολος Χατζηχρήστος Στίχοι:Χαράλαμπος Βασιλειάδης Μπουζούκι:Κώστας Παπαδόπουλος & Λάκης Καρνέζης Τραγούδι:Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Βασίλης Τσιτσάνης[πρώτη εκτέλεση από τον Απόστολο Χατζηχρήστο και τον Γιάννη Σταμούλη το 1946] Δίσκος 45 στροφών (1961)
Η άμαξα μες στη βροχή
τράβα, αμαξά, μη μου βραχεί
το κορίτσι που ’ναι μέσα
όμορφο σαν πριγκιπέσα
μη μου βραχεί
το κορίτσι που ’ναι μέσα
όμορφο σαν πριγκιπέσα
μην τυχόν και μου βραχεί
Τράβα, αμαξά μου, να χαρείς
όσο πιο γρήγορα μπορείς
η βροχή όλο δυναμώνει
το κορίτσι μου κρυώνει
μη μου βραχεί
η βροχή όλο δυναμώνει
το κορίτσι μου κρυώνει
μην τυχόν και μου βραχεί
Έβγα στην άσφαλτο, αμαξά
και στρίψε πάλι απ’ τη γωνιά
να μας πας για το τσαρδί μας
στη φωλίτσα τη δική μας
τράβα, αμαξά
να μας πας για το τσαρδί μας
στη φωλίτσα τη δική μας
τράβηξε, βρε αμαξά
… Το τραγούδι που μένει, όχι τα τραγούδια. Ο Ήχος και όχι οι ήχοι. Η απλή φωνή μ’ ένα όργανο, όχι όργανα και φωνές. Χορός κι αντάμωμα. Ο ήχος που έγινε κορμί μας. Το τραγούδι που είναι ζωή, πριν και μετά τη ζωή μας. Η αιωνιότητα της σταγόνας που κοιλαίνει την πέτρα, το άτμητο φως, η μουσική παράδοση. Ο πρώτος δίσκος των ανωνύμων συμπληρώνεται από τους εκλεκτούς του δεύτερου δίσκου. Προσθέτουν στην απλότητα την χάρη, στην κοινότητα την κοινωνία, στο παλαιό την αναγέννησή του. Άκουσα αυτά τα τραγούδια μαζί σας.
Γιάννης Μαρκόπουλος / σημείωμα στο εξώφυλλο του δίσκου Γιάννης Μαρκόπουλος: ρίζες (1980)
Παίζουν οι μουσικοί (με τη σειρά και τον τρόπο που τους αναφέρει ο συνθέτης στο οπισθόφυλλο του δίσκου):
Υπήρξε καλλονή, τι πιο φυσικό
ότι της έκαναν τεμενάδες.
Ποικίλους τεμενάδες δέχεται ακόμη
και τώρα, που με τα χρόνια έμεινε
σκιά του εαυτού της.
Αξίζει για την αψηφισιά, το σταθερό βήμα της.
Από τη συλλογή Παρακαταθήκη ηδυπάθειας (2000) της Αλεξάνδρας Μπακονίκα
