Βασίλης Τσιτσάνης, Χατζή μπαξές

Χατζή μπαξές
(γνωστό και ως «Τα κούτσουρα του Δαλαμάγκα» ή «Μπαξέ Τσιφλίκι»)

Χασαποσέρβικο του 1942.
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 15 Ιουνίου του 1946 [COLUMBIA D.G. 6598]
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης

Πάμε τσάρκα πέρα στο Μπαξέ-Τσιφλίκι,
κούκλα μου γλυκιά απ’ τη Θεσσαλονίκη.
Στου Νικάκη τη βαρκούλα, γλυκιά μου Μαριγούλα,
να σου παίξω φίνο μπαγλαμά!

Πάμε τσάρκα πέρα στο Καραμπουρνάκι,
να τα πιούμε μια βραδιά στο Καλαμάκι,
κι από ’κει στο Μπεχτσινάρι, σε φίνο ακρογιάλι,
να σου παίξω φίνο μπαγλαμά!

Πάμε τσάρκα στην Ακρόπολη, στη Βάρνα,
κι από ’κει στα κούτσουρα, στου Δαλαμάγκα.
Μαριγώ, θα σε τρελάνει, ν’ ακούσεις τον Τσιτσάνη
να σου παίξει φίνο μπαγλαμά!

Σημειώσεις του Ντίνου Χριστιανόπουλου στο βιβλίο του Τα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη που γράφτηκαν στη Θεσσαλονίκη επί Γερμανικής Κατοχής (Εκδόσεις Μπιλιέτο, Παιανία), σελ. 14-16:

Ένα από τα εκπληκτικότερα τραγούδια του Τσιτσάνη. Κατά τον Βίρβο, το σπουδαιότερό του. Με μεγάλη διάδοση. Αγαπήθηκε πολύ από το λαό.

Πότε γράφτηκε: Ο Τσιτσάνης (Χατζηδουλής, σ. 20) το αναφέρει πρώτο μεταξύ των τραγουδιών που έγραψε επί κατοχής. Και προσθέτει (σ. 21): «Όταν έγραψα το «Μπαξέ Τσιφλίκι» δούλευα στο μαγαζί του Δαλαμάγκα ακόμα∙ εκεί μέσα το συνέθεσα». Επειδή ο Τσιτσάνης το «ουζερί» του το άνοιξε περί τα μέσα του 1942 και μια σαιζόν αργότερα δούλεψε στου Δαλαμάγκα, λογαριάζω ότι το τραγούδι γράφτηκε στα τέλη του 1942 ή το φθινόπωρο της χρονιάς αυτής.

Και παρακάτω:
Τα πρόσωπα: Ο Νικάκης και η Μαριγούλα είναι φανταστικά πρόσωπα (Χατζηδουλής, σ. 132). Όσο για τον Δαλαμάγκα, που ο Τσιτσάνης τον κατέστησε μυθικό πρόσωπο στον κόσμο του ρεμπέτικου, υπήρξε επί κατοχής ιδιοκτήτης του υπαίθριου κέντρου «Τα Κούτσουρα», στην οδό Νικηφόρου Φωκά 10.

Translatum: Favourite Music and Lyrics – Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936 – 1954