Μ' αρέσουν τα ποιήματα που ζουν στο δρόμο, έξω απ' τα βιβλία: αυτά που τουρτουρίζουν στις γωνιές κι όλο καπνίζουν σαν φουγάρα· που αναβοσβήνουν, μες στη νύχτα, σαν Χριστουγεννιάτικα λαμπάκια… [Νίκος Χουλιαράς]
Ζεϊμπέκικο της προπολεμικής περιόδου της Θεσσαλονίκης Μουσική & στίχοι:Βασίλης Τσιτσάνης Τραγούδι:Μάρκος Βαμβακάρης, Απόστολος Χατζηχρήστος & Βασίλης Τσιτσάνης Πρώτη φωνογράφηση:1939[Odeon GA 7322]
Έμαθα πολλά, μικρό μου,
που ζαλίζουν το μυαλό μου.
Πως γλεντούσες στον Πειραία,
μαυρομάτα μου κι ωραία.
Φάνταζες σαν πριγκιπέσα,
μα με πρόδινες, μπαμπέσα.
Σε περίμενα ο καημένος
όλη νύχτα μαραμένος.
Ο πρώτος στίχος κάθε στροφής τραγουδιέται τρεις φορές (σχ. 1, 1, 1, 2).
Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Είσαι αριστοκράτισσα κι ωραία» των Βασίλη Τσιτσάνη και Χαράλαμπου Βασιλειάδη.
[Πηγή για τους στίχους: Θεόφιλος Αναστασίου, «Βασίλης Τσιτσάνης, Άπαντα», σελ. 67]
Χασάπικο του 1932 (;) Μουσική & στίχοι:Βασίλης Τσιτσάνης Τραγούδι:Στράτος Παγιουμτζής και Στελλάκης Περπινιάδης Πρώτη φωνογράφηση:1939[Columbia DG 6479]
Το καλοκαίρι τώρα,
σε κάποια φίνα χώρα,
θα πάμε να γυρίσουμε μαζί.
Μακριά σε ξένα μέρη
κι ο κόσμος μη σε μέλλει,
ποτές να μη σου καίγεται καρφί.
Μες στην Παραγουάη,
σε φίνο ακρογιάλι,
θα στήσουμε τσαντίρι ζηλευτό.
Θα πίνουμε σαμπάνια,
πριν πάμε για τα μπάνια,
με μπουζουκάκι έξυπνο, τρελό.
[…] Απουσιάζει από το σχολείο, μένει πίσω στα μαθήματα, όμως έστω και δύσκολα καταφέρνει να περάσει την τάξη. Την επόμενη σχολική χρονιά όμως, 1930-1931, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα για κείνον. Οι απαιτήσεις του σχολείου είναι περισσότερες. Δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, με δουλειά, μαθήματα και μπουζούκι. Μένει μετεξεταστέος στα μαθήματα: Γεωγραφία, Μαθηματικά και Νέα Ελληνικά. Αποτέλεσμα, μια δεύτερη απομόνωση. Το σχολικό σύστημα της εποχής, που θεωρεί άξιο περιφρόνησης το μαθητή που δεν περνά την τάξη, πλήγωσε την ευαίσθητη ψυχή του μικρού δημιουργού.
Αυτή η αποτυχία ήταν ένα δυνατό σοκ. Όχι άλλη αποτυχία, ποτέ πια στο περιθώριο. Με την ευφυΐα που διαθέτει, διαβάζει τόσο όσο χρειάζεται και το Σεπτέμβριο περνά τα μαθήματα, προφορικά και γραπτά, και προάγεται στην επόμενη τάξη, στην Πέμπτη. Και πάλι όμως αφιερώνει περισσότερο χρόνο στο μπουζούκι και στη δημιουργία τραγουδιών. Η απόρριψη στο μάθημα της Γεωγραφίας είχε και συνέχεια. Έγραψε το τραγούδι «Σε φίνο ακρογιάλι» με δυσάρεστες γι’ αυτόν συνέπειες.
Είχα γράψει το τραγούδι «Σε φίνο ακρογιάλι». Δεν ξέρω πώς, έτσι μου βγήκε, μου φάνηκε ωραίο, εξωτική χώρα άλλωστε η Παραγουάη, αλλά και για να πειράξω λίγο τον καθηγητή της Γεωγραφίας, που ήταν περίεργος και στρυφνός και με είχε κόψει στο μάθημά του, κάνω την Παραγουάη παραθαλάσσια χώρα και γράφω: «Μες στην Παραγουάη, σε φίνο ακρογιάλι».
Το τραγούδι αυτό το τραγουδούσαμε με την τάξη μου στην εκδρομή. Ο καθηγητής μου το άκουσε και πειράχτηκε πολύ, με κάλεσε στο γραφείο και μου λέει: «Ώστε, κύριε Τσιτσάνη, η Παραγουάη έχει φίνο ακρογιάλι; Έλα λοιπόν το Σεπτέμβριο να μας το δείξεις πού είναι». Πέρασα ένα καλοκαίρι κάτω από τη μουριά με το μπουζούκι και τη Γεωγραφία.
Λόγια, τραγούδια, αναμνήσεις και νέες μαρτυρίες για τον Βασίλη Τσιτσάνη. Γεγονότα που σημάδεψαν τη λαμπρή πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ανέκδοτες οικογενειακές φωτογραφίες και άγνωστες στιγμές από τα παιδικά χρόνια του λαϊκού βάρδου, στα Τρίκαλα, περιλαμβάνονται στις 220 σελίδες ενός καινούργιου βιβλίου που κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις «Καστανιώτη». Τίτλος της έκδοσης: «Βασίλης Τσιτσάνης Η παιδική ηλικία ενός ξεχωριστού δημιουργού». Συγγραφέας, ο γλύπτης Σώτος Αλεξίου, από την Καλαμπάκα, προσωπικός φίλος του Τσιτσάνη, την περίοδο 1969-1984.
Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Νταίζη» των Βασίλη Τσιτσάνη & Στράτου Παγιουμτζή.
Δώδεκα η ώρα θά ’ρθω, βρε Μαριώ,
στο παράθυρό σου κάτι να σου πω.
Αν σε καταλάβει, Μαριώ, η μάνα σου,
πες της πως πονάνε τα φυλλοκάρδια σου.
Πες της για να πάει να φέρει το γιατρό
κι, ώσπου να τον φέρει, έχουμε καιρό.
Η βάρκα μάς προσμένει στην ακρογιαλιά,
να φύγουμε, Μαριώ μου, μακριά στην ξενιτιά.
Πληροφορίες για το τραγούδι:
Ζεϊμπέκικο του 1939, από την προπολεμική περίοδο της Θεσσαλονίκης. Μουσική & στίχοι:Βασίλης Τσιτσάνης Πρώτη φωνογράφηση:1939 [Columbia DG 6528] Πρώτη εκτέλεση:Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης [Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Την Κυριακή το δειλινό».]
Πρώτη εκτέλεση
Κάθε στροφή τραγουδιέται δύο φορές με αντίστροφη σειρά στίχων (σχ. 1, 2 – 2, 1).
Βίκυ Παπαπροδρόμου: ό,τι πολύ αγάπησα (ποίηση, πεζογραφία & μουσική) 