Ντίνος Χριστιανόπουλος, Ρημαγμένο νταμάρι

Διαβάζει ο ποιητής.

Ρημαγμένο νταμάρι

Έρχονται ώρες που τι να σου κάνουν πια και τα χαμόγελα,
πέφτουν ένα ένα σαν τα εφτά πέπλα της Σαλώμης,
και στο τέλος απομένεις γυμνός, και τότε αρχίζουν όλα να κραυγάζουν·
τα μάτια κραυγάζουν: εμείς είμαστε που ρουφήξαμε τόση ομορφιά,
τα χέρια κραυγάζουν: εμείς είμαστε που συντελέσαμε στην υποταγή,
το σώμα κραυγάζει: εγώ είμαι που συσπάστηκα στην κτηνωδία του καλοκαιριού,
οι στίχοι διαλαλούν τα μυστικά μας,
γίναμε πια σαν ιδιωτικό ημερολόγιο σε ξένα χέρια.

Έτσι είναι, δεν ωφελούν πια τα χαμόγελα, όσο κι αν είναι ανοιχτόκαρδα,
ούτε ωφελεί να κρατάς το στόμα κλειστό όταν όλα κραυγάζουν·
και τι να την κάνεις τη διπλομανταλωμένη αξιοπρέπεια της σιωπής
τώρα που όλοι ξέρουν ποιους ικετέψαμε, σε ποιες αγκαλιές συσπειρωθήκαμε,
κι είναι το πρόσωπό μας σα νταμάρι ρημαγμένο
κι είμαστε σαν ψημένα κάστανα που εύκολα τα ξεφλουδίζει κανείς.

Από τη συλλογή Ανυπεράσπιστος καημός (1960) του Ντίνου Χριστιανόπουλου

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Ιπποκλείδης

Ιπποκλείδης

Μια φορά κι έναν καιρό, εδώ και δυόμιση χιλιάδες χρόνια, ήταν ένας βασιλιάς που τον έλεγαν Κλεισθένη, κι ήθελε να παντρέψει τη μοναχοκόρη του. Στέλνει λοιπόν ανθρώπους του σε όλα τα βασίλεια, να διαλαλήσουν την απόφασή του: εκείνοι που ήθελαν την όμορφη βασιλοπούλα, να μαζευτούνε στο παλάτι του∙ εκεί θα έκαναν αγώνες και τσιμπούσια, κι ο βασιλιάς θα διάλεγε στο τέλος τον καλύτερο. Σαν τ’ άκουσαν αυτό τα βασιλόπουλα, ξεκίνησαν για το παλάτι του Κλεισθένη. Άλλος ξεχώριζε για ομορφιά, άλλος για την παλικαριά του, άλλος για την καταγωγή του και άλλος για τα πλούτη του. Μα απ’ όλους ξεχώριζε ο Ιπποκλείδης, το πρώτο της Αθήνας αρχοντόπουλο, που έσκιζε σε ομορφιά και τσαχπινιά. Αυτόν τον συμπαθούσε ιδιαίτερα ο Κλεισθένης.

Σαν ήρθε ο καιρός να γίνει η κρίση, κι αφού τελειώσαν οι αγώνες, ο βασιλιάς οργάνωσε συμπόσια και γλέντια. Τρεις μέρες τρώγαν κι έπιναν με μουσικούς και αυλητρίδες∙ και ξαφνικά την τρίτη μέρα, σηκώνεται ο Ιπποκλείδης μες στη σούρα του κι αρχίζει να χορεύει ένα χορό από αυτούς που ξέραν μόνοι οι ηνίοχοι, και δώσ’ του να λυγάει μαργιόλικα τη μέση του, και δώσ’ του οι άλλοι ένα γύρο παλαμάκια. Ύστερα σάλταρε επάνω στο τραπέζι, στηρίχτηκε με το κεφάλι κάτω κι άρχισε να χορεύει με τα πόδια στον αέρα, χωρίς ούτε στιγμή να χάσει την ισορροπία του. Σε λίγο κατεβαίνει, αρπάζει το τραπέζι με τα δόντια του και το σηκώνει αψηλά, κι αρχίζει να χορεύει έναν κόρδακα, δίχως ν’ αφήσει να του πέσει ούτε ένα κύπελλο. Όλοι κρατούσαν την αναπνοή τους από θαυμασμό – ποιος να φανταζόταν τόση μαγκιά μες στο παλάτι! Μα ο Κλεισθένης, βλέποντάς τα όλα αυτά, άφριζε μέσα του απ’ το κακό του. Όσο κι αν συμπαθούσε το αρχοντόπουλο, τον διάδοχο τον ήθελε συμμαζεμένο και κιμπάρη, όχι μαγκάκι των χαμαιτυπείων. Γι’ αυτό και μόλις τέλειωσε ο χορός, κατέβηκε οργισμένος απ’ το θρόνο του και είπε στον Ιπποκλείδη: «Κρίμα, λεβέντη μου∙ μ’ αυτά σου τα καμώματα έχασες και το θρόνο και τη νύφη». Κι ο Ιπποκλείδης τού απάντησε κοφτά: «Σκασίλα μου!»

Έτσι έχασε και πλούτη και τιμές, για ένα κέφι, μα κέρδισε όλων τις καρδιές ο Ιπποκλείδης. Και έμεινε αθάνατος στην ιστορία, πρώτος ρεμπέτης του ντουνιά.

Από τα μικρά πεζά Οι ρεμπέτες του ντουνιά (εκδ. Ιανός, 2004) του Ντίνου Χριστιανόπουλου

Πηγή: Translatum | Fiction of Thessaloniki / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Το απόγευμα

Το απόγευμα

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

Ήταν ωραίο εκείνο το απόγευμα με την ατέλειωτη συζήτηση στο πεζοδρόμιο.
Τα πουλιά κελαηδούσαν, οι άνθρωποι πέρναγαν, τ’ αυτοκίνητα τρέχανε
και χάνονταν εκεί που είχαμε κατέβει την τελευταία φορά.
Στο απέναντι παράθυρο το ράδιο έπαιζε ρεμπέτικα
και το κορίτσι του διπλανού μας τραγούδαγε το ντέρτι του.
Φυλλορροούσε η ακακία κι ευώδιαζε το γιασεμί
και μες στην Τάπια τα παιδιά παίζαν κρυφτούλι
και τα κορίτσια γύρναγαν σχοινί –
παίζαν στην Τάπια και δεν ξέραν από θάνατο,
παίζαν στην Τάπια και δεν ξέραν από τύψη,
κι εγώ τους αγάπησα πολύ τους ανθρώπους εκείνο το απόγευμα,
δεν ξέρω γιατί, πολύ τους αγάπησα, σαν ένας μελλοθάνατος.

(1946)

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Αποστρατευμένοι

Αποστρατευμένοι

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

Τώρα δεν έχει πια ΕΣΑ,
φωνές δεκανέων να σου ξηλώνουν τα όνειρα,
κυρίες ταγματαρχών να σφουγγαρίζεις την κουζίνα τους,
και κάθε βράδυ στο θάλαμο διψώντας για λίγη θαλπωρή,
καπνίζοντας απανωτά τσιγάρα.

Τώρα,
δίχως μπερέ και ζωστήρα,
οι λερωμένες αρβύλες δίνουν μια ιδέα λευτεριάς,
ξεκουμπωμένο στήθος θα πει είμαι κύριος,
να και το κορδονάκι που καθάριζα το όπλο μου,
θα το κρατήσω να θυμάμαι τις επιθεωρήσεις.

Θα ’θελα κάτι ν’ αγοράσω πριν φύγω,
ένα τσιτάκι για την αδελφή μου, κανένα παιχνίδι για τα μικρά,
μα η τσέπη μου είναι άδεια σαν την καρδιά μου.
Θα ’θελα να τριγυρίσω και πάλι στους δρόμους,
να δω για τελευταία φορά τη Σαλονίκη,
όμως δεν έχω πόδια πια, δεν έχω μάτια,
δεν έχω όρεξη ούτε να μιλήσω,
ο νους μου κιόλας ταξιδεύει στο χωριό.

Ίπποι 8, άνδρες 40
(αυτό ας είναι το τελευταίο μας στρίμωγμα,
η τελευταία ανταμοιβή απ’ την πατρίδα),
όμως ετούτο το τράνταγμα γιατί μου σφίγγει έτσι την καρδιά;
Αυτό που πέρασε δεν ήταν τίποτα μπροστά σ’ αυτό που θά ’ρθει,
αναδουλειά, ξηρασίες, καταστροφή της σοδειάς,
η καθημερινή αγωνία για το καρβέλι,
και τ’ αδελφάκια να κλαίνε, κι η σύνταξη του πατέρα μικρή,
κι ο θείος από την Αμερική μονάχα υποσχέσεις.

Δεν έχει τέλος αυτή η θητεία.

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Εγκαταλείπω την ποίηση

Εγκαταλείπω την ποίηση

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

εγκαταλείπω την ποίηση δε θα πει προδοσία
δεν θα πει ανοίγω ένα παράθυρο για τη συναλλαγή
τέλειωσαν πια τα πρελούδια ήρθε η ώρα του κατακλυσμού
όσοι δεν είναι αρκετά κολασμένοι πρέπει επιτέλους να σωπάσουν
να δουν με τι καινούριους τρόπους μπορούν να απαυδήσουν στη ζωή
ν’ ανοίξουν χαρακώματα για να κυκλοφορεί ο θάνατος σε όλο τους το σώμα

εγκαταλείπω την ποίηση δε θα πει προδοσία
να μη με κατηγορήσουν για ευκολία, πως δεν έσκαψα βαθιά
πως δε βύθισα το μαχαίρι στα πιο γυμνά μου κόκαλα
όμως είμαι άνθρωπος και γω, επιτέλους κουράστηκα, πώς το λένε
κούραση πιο τρομαχτική από την ποίηση υπάρχει;

εγκαταλείπω την ποίηση δε θα πει προδοσία
βρίσκει κανείς τόσους τρόπους να επιμεληθεί την καταστροφή του

(1956)

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Ανοίγεις και κλείνεις σα λουλούδι

Ανοίγεις και κλείνεις σα λουλούδι

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

Ανοίγεις και κλείνεις σα λουλούδι.

Έρχομαι – μουδιασμένος με υποδέχεσαι,
κρατάς τα μάτια επίμονα χαμηλωμένα,
ύστερα λίγο λίγο ξεθαρρεύεις,
αρχίζεις να μιλάς με τρυφεράδα,
τα μάτια χρωματίζεις με ιλαρότητα,
ω πόσο εγκάρδια έγινε η κάμαρη,
δε θέλω γλύκισμα, η κουβέντα σου μου αρκεί.

Μα αν ξεχαστώ και κοιτάξω το ρολόι,
και δείξω μέριμνα για τις δουλειές του κόσμου,
σβήνεις σιγά σιγά την ομιλία,
αρχίζεις να μουδιάζεις λίγο λίγο,
σα να ’μουν ξένος μ’ αποχαιρετάς,

και κλείνεις, κλείνεις σα λουλούδι.

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Όσο με πληγώνεις

Όσο με πληγώνεις

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

Ολόκληρος στον έρωτα δοσμένος,
άλλη χαρά δεν έχω παρά μόνο
στην άγρια σου ματιά να κρυφολιώνω
και να σου είμαι πάντα υποταγμένος.

Κι όταν στα πόδια σου γονατισμένος,
τ’ απελπισμένα χέρια μου απλώνω
κι εσύ με διώχνεις, νιώθω τέτοιον πόνο,
που ευφραίνομαι, σα σκύλος κλοτσημένος.

Σκληρό αγόρι, όσο με πληγώνεις,
τόσο και πιο πολλή χαρά μού δίνεις∙
σκιρτά η ψυχή μου όταν τη ματώνεις

και τρέμει από φόβο μήπως γίνεις
πιο τρυφερός μια μέρα – γιατί ξέρει
να χαίρεται μονάχα αν υποφέρει.

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Κατατρέχουν τη γραφικότητα

Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης

Κατατρέχουν τη γραφικότητα

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

Κατατρέχουν τη γραφικότητα.

Ήρθαν κύριοι με τσάντες και μεζούρες,
μέτρησαν το οικόπεδο, άνοιξαν χαρτιά,
οι εργάτες έδιωξαν τα περιστέρια,
ξήλωσαν το χαγιάτι, έριξαν το σπίτι,
σβήσαν ασβέστη μες στον κήπο,
φέραν τσιμέντο, στήσαν σκαλωσιές –
θα χτίσουν κι άλλη πολυκατοικία.

Ρίχνουν τα ωραία σπίτια ένα ένα,
τα σπίτια που μας ανάστησαν από μικρά,
με τα φαρδιά παράθυρα, τις ξύλινες σκάλες,
με τα ψηλά νταβάνια, τις λάμπες στους τοίχους,
τρόπαια λαϊκής αρχιτεκτονικής.

Κατατρέχουν τη γραφικότητα,
τη διώχνουν διαρκώς στην πάνω πόλη,
εκπνέει σαν προδομένη επανάσταση,
σε λίγο δε θα υπάρχει ούτε στις καρτ-ποστάλ,
ούτε στη μνήμη και την ψυχή των παιδιών μας.

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Το δάσος

Το δάσος

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

δεν ξεριζώνονται οι νύχτες από μέσα μας
βλασταίνουν φύλλα και κλαδιά
κι έρχονται τα πουλιά του έρωτα και κελαϊδούνε

δεν ξεριζώνονται οι νύχτες από μέσα μας
οι σπόροι τους φυτρώνουν δάσος σκοτεινό
στις λόχμες του ο φόβος ενεδρεύει

ζώα μικρά και ζώα άγρια το κατοικούν
όχεντρες έρπουν και ρημάζουν τις φωλιές μας
λιοντάρια ετοιμάζονται να μας ξεσκίσουν

δεν ξεριζώνονται οι νύχτες από μέσα μας
έγιναν δάσος σκοτεινό και μας πλακώνει

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Το πάρκο

Ντίνος Χριστιανόπουλος & Σταύρος Κουγιουμτζής, Το πάρκο
(τραγούδι: Γιάννης Μπογδάνος / δίσκος: Μικραίνει ο κόσμος (1982))

Το πάρκο

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

Παροπλισμένα γεροντάκια και νταντάδες,
μικρά παιδιά που παίζουν στα λουλούδια
και κουλουρτζήδες, και μικροί αλήτες
τα πρωινά στολίζουνε το πάρκο
με την αθώα τους ξενοιασιά και με τη φτώχεια τους.

Κι ο ήλιος λάμπει μέσ’ απ’ τα φυλλώματα,
κι όλα είναι ωραία και μικροαστικά.

Μα όταν πέφτει η νύχτα, αλλάζουν όλα:
Μούτρα επικίνδυνα κυκλοφορούνε τώρα,
λογιώ λογιώ υποκείμενα πίσω απ’ τα δέντρα,
κάθε παγκάκι κι ένας βιασμός.
Μονάχα πού και πού κάνα ζευγάρι,
σε τρυφερές δοσμένο περιπτύξεις,
τον έρωτά του ριψοκινδυνεύει
μπροστά σε μάτια που αχόρταγα κοιτούνε.

Κι όλο το πάρκο γίνεται πρατήριο,
που βγάζει στο σφυρί την παρθενιά του.

Μα το πρωί, θα ’ρθει το συνεργείο
του Δήμου, βιαστικά να καθαρίσει∙
της νύχτας τα τεκμήρια μαζεύονται,
μαντίλια βρόμικα, χαρτιά τσαλακωμένα –

νά ’ρθει ο ήλιος, νά ’ρθουν τα παιδιά,
να παίξουν στα λουλούδια ανυποψίαστα.

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Night Club

Night Club

[Ενότητα Ο αλλήθωρος (ποιήματα 1949-1970)]

Κάθε φορά που έρχεται ο στόλος,
το λιμάνι ντύνεται τα ψέματά του,
επισκευάζει τα κορίτσια του,
σημαιοστολίζει τις ραγισματιές του,
κι εσύ ξεχνιέσαι σ’ αγκαλιές ψιμυθιωμένες,
σε γέλια δανεικά για μια στιγμή.
– Πόσο κοστίζει εδώ η τρυφερότητα;
– Ένα δολάριο «σ’ αγαπώ»,
δύο δολάρια «τι γλυκά μάτια που έχεις»,
«χρυσό μου, λέκιασες τ’ ωραίο σου πανταλόνι».
Κι ύστερα, όταν βγαίνεις μεθυσμένος
και μέσα σου τρεκλίζουν όλα τα παράπονα –
VISIT US AGAIN
IT’S NOT LIKE HOME
IT’S BETTER.

Δεν σ’ άφησαν ούτε ένα σεντ για καρτ-ποστάλ.

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Ποιήματα (Ιανός, 2004)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, [Μην καταργείτε την υπογεγραμμένη…]

Μην καταργείτε την υπογεγραμμένη
ιδίως κάτω από το ωμέγα
είναι κρίμα να εκλείψει
η πιο μικρή ασέλγεια
του αλφαβήτου μας

Από την έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Μικρά ποιήματα (Ιανός, 2004) στην οποία περιλαμβάνεται και η ποιητική συλλογή Το κορμί και το σαράκι (1964)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Μικρά ποιήματα [φίλος ποιητής…]

[Ενότητα νέες συλλήψεις]

φίλος ποιητής, διευθυντής εταιρείας
μου στέλνει τα ποιήματά του με τον κλητήρα του

ω Ποίηση
πώς δέχεσαι να σε υπηρετούν διευθυντές

Από την έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Μικρά ποιήματα (Ιανός, 2004) στην οποία περιλαμβάνεται και η ποιητική συλλογή Το κορμί και το σαράκι (1964)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Μικρά ποιήματα [οι μεν της καταστάσεως]

[Ενότητα νέες συλλήψεις]

οι μεν της καταστάσεως
οι δε της αντιστάσεως

μονάχα οι προθέσεις διαφέρουν

Από την έκδοση Ντίνος Χριστιανόπουλος | Μικρά ποιήματα (Ιανός, 2004) στην οποία περιλαμβάνεται και η ποιητική συλλογή Το κορμί και το σαράκι (1964)

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Ντίνος Χριστιανόπουλος