Οι επιζώντες
[Ενότητα Ημερολόγια 1971-1982]
Ξερή, αφανισμένη πεδιάδα.
Άσπρος ουρανός και το φως αρμενίζοντας
μέσ’ απ’ τα φύλλα φεύγει για τα δυτικά.
Ήρθατε και δεν σας γνωρίσαμε.
Με το φόβο και την αναμονή,
με τη στενή καρδιά μας.
Ακούμε τον ήχο του ανέμου,
τον αντίλαλο του χρόνου στο βουβό παρόν.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Η εσωτερική εξορία [ποίηση 1971-1995] (2005) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Millenium
Πρώτη νύχτα του χρόνου.
Φέγγει η βροχή στο μεταλλείο
και σαν σβησμένη μαγνητοταινία ξετυλίγεται η σιωπή.
Απόψε δεν θ’ ακουστεί το χτύπημα στην πόρτα
και δεν ξέρει κανείς
αν στάζει αίμα, σκοτάδι ή παριζιάνικο άρωμα
πάνω στους απολογισμούς,
τους ισολογισμούς
και τις εκθέσεις πεπραγμένων.
Το πολύ πολύ να υψωθεί ένας μονόλιθος
μέσα στον κυβερνοχώρο,
και προτού χαράξει η αυγή
κάτι σαν υποψία να περάσει
από το ξύλινο μάτι του φρουρού
εκείνη ακριβώς τη στιγμή
όπου για ένα δευτερόλεπτο
ξεχνάς ποιος ήσουν και ποιος έγινες.
Κανείς δεν κατάφερε να μάθει τη γραμματική του φωτός,
την αρχιτεκτονική των ειδώλων καθώς προσπερνούν
γέφυρες, αυτοκίνητα, νερά του αέρα,
θραύσματα της ερήμου που σκεπάζουν με χρυσόσκονη
πάρκα φασματικά
και τριαντάφυλλα μαρμαρωμένα στον πάγο και το χιόνι.
Έτσι λοιπόν:
από το σημείο μηδέν στο έτος μηδέν.
Με την πυξίδα κολλημένη πάντα στον Βορρά
και τις εικόνες σου βορά του ανέμου,
τη σιδερένια ταυτότητα κρεμασμένη απ’ το λαιμό,
τις πεταλούδες της βροχής
να πέφτουν νεκρές μπροστά στο τζάμι.
Κόκκινη στάχτη∙
γκρίζα φωτιά.
Είναι αργά, Κασσάνδρα.
Από τη συλλογή Ο ήλιος στην τάφρο (2004) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Αφιέρωση
Τη στιγμή που ξυπνά το σαξόφωνο
αρχίζει να χιονίζει στον ιστό της αράχνης,
να σκοτεινιάζει το περίστροφο στο υπόγειο,
να φέγγει ο χιτώνας του λεγεωνάριου
και το σκουριασμένο άστρο του στρατηγού
ανάμεσα στα οστά της δόξας και του φόνου.
Τότε πέφτουν ριπές τα χαλίκια της βροχής
μαστιγώνοντας τις προτομές στα πάρκα
και τις καμπάνες
που εδώ κι έναν αιώνα έχουνε σιγήσει.
Τότε κι εγώ, πατέρα,
γίνομαι ο καθρέφτης του ίσκιου σου
μιλώντας με την παλιά ομπρέλα
που την κρατάς ανοιχτή
απ’ τον καιρό ακόμη του τελευταίου πολέμου.
Από τη συλλογή Ο ήλιος στην τάφρο (2004) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Το τέλος του χρόνου
Εκατομμύρια τόνοι καμένο καύσιμο
για τα βιβλία, για τις στατιστικές και την Κλειώ,
την αγέλαστη βασίλισσα του παπύρου.
Σε μερικούς αιώνες θα ’χουμε γεμίσει τον Γαλαξία
με είδωλα αόμματα και αόρατα ταμ ταμ.
Ίσως κάποια μέρα ο χρόνος
να μην είναι πλέον μια υπόθεση
και κάποιος να διατυπώσει τον ορισμό του,
να ξεσκονίσει ξεχασμένα θεωρήματα
στέλνοντας τη μισή Ιστορία στην Προϊστορία∙
να εφεύρει ξανά τη φύση,
δημιουργώντας μιαν αλλόκοτη πανίδα
από μαγνητικά τέρατα και φωσφορούχα κατοικίδια∙
να στήσει έναν καινούριο Ζωδιακό
με κεραίες, καμπάνες και φτερωτά αστρόπλοια,
προβλέποντας το τέλος του τέλους ή απλούστερα
να βρει τον μαθηματικό τύπο της μνήμης και της λήθης,
να μαρμαρώσει τη ροή,
να κάνει ορατή την τέταρτη διάσταση.
Μου φτάνει η παραλία∙
το σύννεφο που κόβει τη Σελήνη∙
το φόρεμά της πάνω στα νερά∙
ο τρούλος τ’ ουρανού – κι απόψε γεμάτος
με ασημένια ιδεογράμματα∙
ο καταπέλτης των άστρων.
Το συγκεκριμένο ποίημα του Αναστάση Βιστωνίτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Εντευκτήριο (τεύχος 62, Σεπτέμβριος 2003).
Πηγή: https://genesis.ee.auth.gr/dimakis/Enteykt/62/7.html
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Μίκης Θεοδωράκης & Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ο εχθρός λαός
(τραγούδι: Βασίλης Παπακωνσταντίνου / δίσκος: Ο εχθρός λαός (1975))
[Ενότητα Fragmenta, 1983-1988]
42
Χρόνια του διώκτη,
του χωροφύλακα∙
σκοτάδι,
πισσωμένες συνειδήσεις.
43
Κουρέλια,
σημαίες,
φωνές.
Χαράζει ένα φως από μολύβι.
Εδώ οι άθλιες καταθέσεις,
τα άθλια κειμήλια.
44
Έκπτωτος ο «ακαριαίος».
Ο μηδέποτε τύψας,
ο ακραιφνής θλιβερός,
ο επιζήσας.
45
Η πιο μεγάλη πράξη σήμερα:
να κοιτάς τον ορίζοντα,
46
Όλα τα στρόγγυλα
κατρακυλούν.
Όλα τα κόκκινα
μαδούν.
Μας κατέχει το γκρίζο.
47
Άστρα.
Ψάρια του φεγγαριού
μέσα στον ύπνο.
48
Τώρα με νοιάζει μόνον
ό,τι μου καίει τα μάτια.
49
Απ’ τη φωνή στη λέξη,
απ’ τη λέξη στην πρόταση
κι από κει στα λόγια
που σε μαθαίνουν να ξεχνάς.
50
Είπαμε πολλά.
Τα είπαμε όλα.
Θα φάμε χαρτιά.
Θα πούμε κι άλλα.
Τίποτε δεν τελειώνει.
Όλα αρχίζουν.
Παντοτινά.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Τα πρόσωπα του Ιανού
[Ενότητα Τα πρόσωπα του Ιανού: Το εργαστήριο, το δεσμωτήριο (1995)]
CLXVI
Τον παράτησε σύξυλο. Σ’ ένα κλάσμα του κενού.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Τα πρόσωπα του Ιανού
[Ενότητα Τα πρόσωπα του Ιανού: Το εργαστήριο, το δεσμωτήριο (1995)]
CXXI
Η κατακόκκινη πυροσβεστική αντλία κατέβαινε τρέχοντας σαν παλαβή. Η σειρήνα της τρυπούσε τα τύμπανα. Ο άνθρωπος είχε βγάλει βόλτα το σκύλο του. Σταμάτησε και κοίταξε την αντλία. Ο σκύλος στάθηκε όρθιος στα πίσω πόδια, σήκωσε το κεφάλι ψηλά στον ουρανό, που τον διέσχιζαν ελικόπτερα, και ούρλιαξε σαν άνθρωπος.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Τα πρόσωπα του Ιανού
[Ενότητα Τα πρόσωπα του Ιανού: Το εργαστήριο, το δεσμωτήριο (1995)]
CI
Άκουγα τον τηλεπαρουσιαστή που επαναλάμβανε συνεχώς «τώρα μιλούν οι ειδικοί» και θυμόμουν τον Γκρέιβς: «Το να ξέρεις καλά μόνο ένα πράγμα σημαίνει πως έχεις το μυαλό ενός βαρβάρου».
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Τα πρόσωπα του Ιανού
[Ενότητα Τα πρόσωπα του Ιανού: Το εργαστήριο, το δεσμωτήριο (1995)]
XCVI
Ο μικρός μου ανεψιός μου έφερε να δω μια «ζωγραφιά» του. Σ’ ένα άσπρο χαρτί έφτιαξε μια μουντζούρα. Τι είναι αυτό; τον ρωτώ. Αυτό, μου λέει, είναι ένα κακό όνειρο.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Τα πρόσωπα του Ιανού
[Ενότητα Τα πρόσωπα του Ιανού: Το εργαστήριο, το δεσμωτήριο (1995)]
XX
Εικόνα του εαυτού μου πριν από είκοσι χρόνια: να ανεβαίνω προς το πατρικό μου σπίτι στη Θεσσαλονίκη με τα τείχη μπροστά μου και τη θάλασσα πίσω μου.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
William Blake, Jacob’s Ladder (1805 | British Museum, London)
Πηγή: wikipedia
Τα πρόσωπα του Ιανού
[Ενότητα Τα πρόσωπα του Ιανού: Το εργαστήριο, το δεσμωτήριο (1995)]
III
Κάθε Πρωτοχρονιά ονειρεύομαι την κλίμακα του Ιακώβ.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Τριπολίτης, Λέγε
(τραγούδι: Γιώργος Νταλάρας / δίσκος: Ραντάρ (1981))
Ό,τι περνάει χάνεται
[Ενότητα Terra Incognita (1989-1995)]
Σαν το βηματισμό των λεγεώνων,
σαν τον παλμό της γέφυρας κάτω από το βήμα,
σαν ψίθυρος γέρικων αιώνων
που τους δένει ένα ξεφτισμένο νήμα,
όλα είναι πιο παλιά κι από τη μέθη,
από το δάκρυ και την κατακραυγή,
από τη μηχανή που μας αλέθει
κι από τη μολυσμένη αυγή.
Γύρω σου μόνον ερημιά και σκοτάδι,
το μαύρο πέπλο, η σημαία του νεκρού,
κι αυτό που πίστεψες όνειρο και χάδι
σφηνωμένο στο χρόνο του ατσαλιού.
Η Μούσα δεν παίρνει εκδίκηση για μας,
τα λόγια δεν περιγράφουν την πτήση.
Εδώ θ’ ακούς μονάχα τον τροχό της αγοράς.
Ο ήλιος που ήξερες έχει σιγήσει.
Από τη συγκεντρωτική έκδοση Χώμα από ουρανό [1983-1995] (1996) του Αναστάση Βιστωνίτη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αναστάσης Βιστωνίτης
Βίκυ Παπαπροδρόμου: ό,τι πολύ αγάπησα (ποίηση, πεζογραφία & μουσική) 