Κάποτε θα μιλήσω
Κάποτε θα μιλήσω
με τα λουλούδια και τα σύννεφα
Θ’ απαλλάξω τις λέξεις από το βάρος
της ενοχής
Θα μιλήσω με κλαρίνα και πίπιζες
τονίζοντας ως τις ακραίες συνέπειες
τη μομφή της αρμονίας
Κι οι λέξεις θα μοσκοβολούν
Από τη συλλογή Περιθωριακά (1982) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Απόηχοι
Κρυστάλλινοι απόηχοι του μαγεμένου νου
σαν Αφροδίτες αναδύονται από τα μάτια σου
οι στίχοι μου
Και δένονται, χάντρες χρυσές
στο θόλο του ουρανού
για να υμνήσουν τη μοναδική
τη σπάνια τύχη μου
να ’ρθεις
όσο ακόμα υπάρχω
Από τη συλλογή Περιθωριακά (1982) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Αυτό το φάντασμα
Αυτό το φάντασμα δεν υποφέρεται
Ώρες ατέλειωτες κρύβεται στο σκοτάδι
και με κοιτάζει, με κοιτάζει στοχαστικό
τύψη μαζί και θλίψη
μνήμη κι ηχώ
Στο πρώτο θάμπος της αυγής
φοράει το καθημερινό πρόσωπό μου
και μπαίνει στον καθρέφτη
Από τη συλλογή Περιθωριακά (1982) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Δυσπιστία
[Ενότητα Αναδρομή]
Τα μαζικά μέσα ενημέρωσης
βεβαιώνουν πως το ηφαίστειο έσβησε
Εμείς κοιτάζουμε τη θάλασσα μολυσμένη
τα ψάρια νεκρά
Όταν νυχτώνει
παράξενες λάμψεις στην κορυφή του κώνου
τραυματίζουν την ευπιστία μας
Από τη συλλογή Το φίδι και το πουκάμισο (1976) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Εις την Δύσιν
[Ενότητα Αναδρομή]
Τα παράδοξα και τα τραγικά
τα τραγικά και τα παράδοξα
Η ποίηση με πανάδες στο πρόσωπο
και φουσκωμένη κοιλιά
τριγυρνά στην αγορά μ’ ένα δίχτυ για σαρδέλες
ραδίκια
κι αυγά της ημέρας
Ιμπρεσάριοι
γορίλες
κι οχτακύλινδρη σιτροέν
η Ελένη
Οι καμπύλες της
μουσική πορνό
εντυπωσιάζουν τις γκαλερί
διεγείρουν
… Μη συζητάτε για την άνοιξη
τα λευκά όνειρα
την Κύπρο
Η Ελλάς προσεχώρησεν αύτανδρος
εις την Δύσιν
Από τη συλλογή Το φίδι και το πουκάμισο (1976) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Τι θέλουν
[Ενότητα Αναδρομή]
Όλοι αυτοί οι άσχετοι που αγνοώ
που δεν αγάπησα
δε μίσησα
αυτά τα ξένα πρόσωπα τριγύρω μου
τι θέλουν
Τι μεσολάβησε και βρέθηκα σε τόσο άνυδρους καιρούς
που άλλαξαν τη γεύση των πραγμάτων;
Από τη συλλογή Το φίδι και το πουκάμισο (1976) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Δειλία
[Ενότητα Επίλογος]
Ένα καινούριο αστέρι λάμπει στα ουράνια
και φέγγει στην πανώρια Βηθλεέμ.
Οι δρόμοι πάλι βάναυσοι
– τάχα ποια ρούγα πρώρα
να καρτερά φωτόλουστη κ’ ερωτική;
Κ’ εμείς οκνοί κι αργόσκεφτοι
στης σιγουριάς το χώμα ριζωμένοι
κ’ εκστατικοί…
(Να μούλειπαν τα σίδερα
που σφίγγουν της ψυχής τα σκλάβα χέρια
νάνοιωθα μέσα μου φωτιές, τραγούδια, περιστέρια
να πέταγα στης Βηθλεέμ τον έναστρο ουρανό…)
Πάντα θ’ αντιφέγγουνε τ’ αστέρια στα ουράνια
και τ’ όνειρο της Βηθλεέμ θα φλέγει τις καρδιές.
Και πάντα θάναι βάρβαρος κι ανάλγητος ο δρόμος
και μαύρες οι βραδιές…
(Χαρά σ’ αυτούς που τον περνούν
κι αλί σ’ αυτούς που γέρνουν
μεσοστρατίς.
Εμείς πάντα θα φρίττουμε στων αστεριών τη λάμψη
δειλοί και μοναχοί
δίχως σαντάλια κι’ άρματα
ελπίδες κ’ ηλιαχτίδες
δίχως μια γεύση προσφοράς στην κούφια μας ψυχή…)
Από τη συλλογή Το κρυμμένο τετράδιο (1959) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Ανταίοι (απόσπασμα)
Εκείνο τ’ όραμα των συναρπαστικών εκρήξεων
γυρεύει το αίμα και τα μάτια σου
κυρίως τα μάτια σου
Πώς να σταθεί αόμματο στο εκτελεστικό;
… Τότε που δε γνωρίζαμε τι μας περίμενε
στην πρώτη στροφή του δρόμου
Τότε που ψηλαφούσαμε τα χρώματα
τα μάρμαρα
τα περάσματα των πουλιών
ν’ ανακαλύψουμε κάποιον εξαίσιο στίχο
και δεν υποψιαζόμασταν πως γύρω μας
στους δρόμους
στις πλατείες
στα μύχια των σπιτιών
λειτουργούν άπειροι στίχοι
με στολές ιερέων
ξυπόλυτοι άλλοι
ή ντυμένοι στα γιορτινά τους
[…]
Από τη συλλογή Ανταίοι (1979) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
[Ενότητα Απελευθέρωση]
5 (απόσπασμα)
Μαζί μας περπατούν
κι αυτοί που μόλις γλίστρησαν
απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο.
Καλόδεχτοι
αν περπατήσουνε μαζί στα πέρατα του κόσμου
στα μπράτσα τα ξεκούραστα
αν φορτωθούν το βάρος της θυσίας.
Πρόθυμοι
να συγχωρέσουμε τους χτεσινούς απόντες
που μας κοιτούν περίλυποι
και δακρυσμένοι.
Πρόθυμοι
ν’ ακροασθούμε διαλέξεις
για την ψυχή
την ποίηση
και τη μαγεία των αγώνων.
*
Τώρα…
Τώρα θα ρίξουμε τους σάπιους τοίχους
ν’ αποσκεπάσουμε τα κρύφια πρόσωπα
μεγάλων και μικρών.
Στα χέρια μας το ρωγοβύζι
το καμουτσί.
Τώρα θα γονατίσουμε αδάκρυτοι
στο χώμα της πατρίδας
και θ’ ασπασθούμε δακρυσμένοι
τ’ αχνάρια των νεκρών.
Τώρα…
Σ’ εφαρμογή τα σχέδια για την ανόρθωση:
Φράγματα, δρόμοι, φάμπρικες
— για το σπιτάκι των ονείρων μας
στα καπνισμένα ερείπια του πατρικού.
(Μοναχικό και κάτασπρο
με στέγη κοκκινόφλογη
με μια βεράντα προς το λιόγερμα
κ’ έναν μεγάλο χώρο υποδοχής
να μαζευόμαστε τα βράδια να υφαίνουμε
καινούριες φορεσιές για την πατρίδα…)
Θα σπείρουμε σε κάλυκες οβίδων
βασιλικό και μέντα και γαρούφαλα
να ευωδιάσουν οι γαλάζιοι ουρανοί μας
οι μολεμένοι από τη φρίκη του πολέμου.
ΠΟΤΕ ΠΙΑ ΠΟΛΕΜΟΣ
θα γράψουμε στις πόρτες των σπιτιών μας
στα μαγαζιά μας
στις καρδιές.
[…]
Από τη συλλογή Το κρυμμένο τετράδιο (1959) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
[Ενότητα Απελευθέρωση]
1
Άργησες και νύχτωσε
κ’ έκλαιγα που ήρθες…
Έρεψαν – και τόξερες –
τα μωρά στις κούνιες.
Άσπρα τα κροτάφια τους
μαύρες οι καρδιές τους
και στ’ αγνά τους μέτωπα
καταφρόνιας ζάρες.
Τα μικρά χεράκια τους
(το στοχάστης τάχα;)
γρόνθοι πετρωμένοι…
Στέρεψαν – και τόξερες –
της καρδιάς οι φλέβες.
Στράγγισαν
μαράζωσαν
φύτρα και βλαστοί.
Μα το πείσμα θέριεψε
— Πώς και δεν το νοιάστης;
Πώς και δεν αγρίκησες
απ’ της γης τα βάθια
το μουγκό χοχλάκισμα
της τυφλής οργής;
Από τη συλλογή Το κρυμμένο τετράδιο (1959) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
[Ενότητα Αντίσταση]
14 (απόσπασμα)
[…]
Έλεγες:
– Δεν πιστεύουμε στην ξέθωρη συνέχεια
στο παραμύθι της ζωής πέρ’ απ’ τον τάφο.
Αν όμως θύελλες κι αγέρηδες ζυγιάσουν το χαμό μας
για την αγάπη της ζωής,
χαλάλι…
Στ’ άδεια μου χέρια
τους Ισπανούς του Αλκαζάρ
τους Ρώσους χωρικούς και τους εργάτες της Πετρούπολης
τους Τούρκους που τραγούδησε ο Χικμέτ
του Σπάρτακου, του Εύνου, του Αριστόνικου
του Ρήγα, του Χριστού,
τ’ ασκέρια,
τους προδομένους όλων των καιρών
κρατώ.
[…]
Από τη συλλογή Το κρυμμένο τετράδιο (1959) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
[Ενότητα Αντίσταση]
4
Στον ουρανό φεγγάρια
φεγγάρια στα νερά
και μέσ’ στην φεγγαρόγγιχτη μαγιάτικια χαρά
αγρίμια
και συντρίμμια.
Τ’ αγρίμια εμείς.
Απ’ τις κορφές τους κάμπους αγναντεύουμε
δρόμους
ποτάμια
ντάμια και χωριά
τις χρυσαφένιες νταντέλες της αχτής
της θάλασσας τ’ ατλάζια.
Ω νοσταλγίες
πόθοι ακοίμητοι
αγάπες τρυφερές
καημοί
τυράννιες…
Από τη συλλογή Το κρυμμένο τετράδιο (1959) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
[Ενότητα Αντίσταση]
3
Ο κινούμενος στόχος των εχθρικών ασκήσεων «μετά πραγματικών πυρών, τη συμμετοχή πυροβολικού και αεροπορίας», είμαστ’ εμείς.
Δυο Μεραρχίες
τρία μερόνυχτα
τέσσερις φάλαγγες
πέντε συγκρούσεις
έξ’ οι νεκροί μας.
Τρεις μέρες και τρεις νύχτες
στόχοι κυνηγημένοι
πυρά πραγματικά.
Τρία μερόνυχτα βαλτώναμε
λιανίζαμε
πομπεύαμε
κανονισμούς, επιτελεία, σχέδια
σκαρτεύαμε την άσκηση.
Και την τετάρτη
κηδέψαμε τις νίκες τους
αντάμα με της μάχης τους νεκρούς.
Οι απώλειές τους θάφτηκαν
με λόγους φλογερούς
πένθιμες μουσικές
ομοβροντίες
τύμπανα.
Μεσίστιες οι σημαίες τους.
Εμείς
τον ίδιο όρκο ξαναδώσαμε
πάνω σε τάφους νιόσκαφτους
αδερφικούς.
Τίποτε περισσότερο.
Από τη συλλογή Το κρυμμένο τετράδιο (1959) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
[Ενότητα Αντίσταση]
1
Ίσκιος μολυβόθωρος
πήχτωσε στους κάμπους.
Η χαρά φτερούγισε
λάκισε και πάει
πέρ’ απ’ τα πελάη
πέρ’ από τον άνθρωπο
και τα κρίματά του…
Χιονίζει.
Πάλι χιονίζει.
Πάντα χιονίζει κ’ είναι Μάης.
Νιφάδες λευκοσάβανες
φωτιά στα λουλουδάνθια
μαράζι στις καρδιές.
Χιονίζει.
Από τη συλλογή Το κρυμμένο τετράδιο (1959) του Στέργιου Βαλιούλη
Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Στέργιος Βαλιούλης
Βίκυ Παπαπροδρόμου: ό,τι πολύ αγάπησα (ποίηση, πεζογραφία & μουσική) 