Βασίλης Αμανατίδης, Το αβαρές ποίημα

Το αβαρές ποίημα

[Ενότητα πέμπτη παραβολή]

υπάρχει ένα πουλί που
τις νύχτες δεν κατεβαίνει ποτέ
να κοιμηθεί στα δέντρα
αυτό κοιμάται με κλειστά φτερά
ακίνητο στο κέντρο του αέρα

Δεν το κρατάει κανείς από ψηλά

όσο είναι μέρα, κουράζεται πετώντας
χτυπά με βία τα φτερά γιατί
τα πόδια του έμειναν στ’ αυγό, δεν έχει
πού να ξέρει ότι άλλοι πατάνε κιόλας∙
έτσι, χτυπά με βία τα φτερά

όμως τις νύχτες βαλσαμώνει
κοιμάται κάθετο
κι είναι μικρή όρθια κάσα
μα δεν πατάει, μπορείς να το πεις
και ξαπλωμένο

Τη μέρα πετάει πάλι

Από τη συλλογή Υπνωτήριο | Εννιά νυχτικές παραβολές (1999) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Έκτη απόδειξη ικανοτήτων

έκτη απόδειξη ικανοτήτων

Λοιπόν, εσύ κι εγώ ποικίλλουμε σε μήκος, πλάτος, ύψος
αλλά για να ’μαστε ακριβοδίκαιοι και ψύχραιμα μελλοντολόγοι
πόσο τάφος είναι ο χρόνος μου; Ο δικός σου πόσο τάφος;
Ποιος απ’ τους δυο νικά;
Και δηλαδή
τον όγκο μας ολόκληρο δεν ξέρουμε ποτέ,
μόνο τον βλέπουν, λίγο μετά, οι άλλοι…
Διαφωνώ. Τι φρίκη! Εξίσταμαι. Καθόλου δε μ’ αρέσει.
(Θα κλείσω μ’ ένα χάδι ποίημα γι’ αγγέλους και ορτανσίες.)

[viii. το ποίημα αυτό
(η καλλίφωνη ορτανσία, ο ευαίσθητος άγγελος
και το air condition)]

Συζητάμε εντόνως
Εγώ στο περβάζι
Εσύ στην καρέκλα
Χειρονομείς, με κουνάς.
Δεν κουνώ φυλλαράκι.
Μα θα πειστώ

Να παραμείνει κλειστό.
Θα το ανοίγω μόνο όταν λείπεις.
Το αγγελικό σου δέρμα πειράζει
Μα τη φωνή σου ευνοεί
(Και θέλω να ’μαι σε φόρμα
για να τραγουδώ)

Βγαίνεις (τα φτερά στο σακάκι,
σαν αέρας, σε κάνουν
ξεχωριστό)
και τώρα μόνη που θα ’μαι,
το ανοίγω λιγάκι
Να μαζέψω δυνάμεις

Θα σου τραγουδήσω μετά

(Κάθε πόνος θα φύγει,
μα να μείνει το ποίημα αυτό)

Από τη συλλογή Καλοκαίρι στο σπίτι + Έξι αποδείξεις ικανοτήτων, ποιήματα (2003 – 2004) (το Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου, 43-44, Οκτώβριος 2004-Φεβρουάριος 2005) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Η Παρθένος σε κυανό νυφικό

Η Παρθένος σε κυανό νυφικό

[Ενότητα πρώτη προσευχή]

είναι, δεν είναι
δεν είναι δικό μου
το ον που περικλείω εντός αγκάλης.
Αναρριχήθηκε στην παρειά μου το έτος
Ένα,
τώρα αυτοκόλλητα
εφαπτόμαστε, αν όμως…
Αν όμως είναι μήπως μίας άλλης;
Που μου το άπλωσε στο ιμάτιο της μήτρας;
Που μου το κάρφωσε στου σώματος την γυάλινη λεκάνη;
Κυανοβαθές θεανθρωπάκι μου
αφιλές!
Τοποθετήθηκες

Πλέον τετέλεσται, μισά χαμογελάω

Ήλθες,
στα δύο μ’ έκοψες,
καλά κρεουργημένη, α! Προ Χαμογέλου η εποχή,
α! Μετά Χαμόγελον στο εξής
Μέσα σε ένδυμα βρεφοκρατώ
— κυανό. Αλλά κάτι:
κρυμμένο έχω βαθιά. Ιάματα εδώ.
Υψηλής ραπτικής μου αγέννητα, αχ
κουπεπέ, μωρά μου… Τικ
τακ ωάρια νεκρά μου στρας παντού μέσα στη φόδρα
κεντημένα μου χαβιάρια — δικοί δικοί μου κόκκοι.
Τίκτω
Είμαι

Ακούσιο πραγματάκι μητρικό

Από τη συλλογή Σπίτι από πάγο όλο (2001) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Η αμνησία (Τέλος της ιστορίας)

Η αμνησία
(Τέλος της ιστορίας)

[Ενότητα δεύτερη παραβολή]

Κι αργότερα που γέρασε
με τον καιρό
το σώμα του γινόταν πάλι σαν σκληρό
– κάτι από παλιά του θύμιζε.
Κι όλα τα δέντρα που λάτρευε πια
λες κι ήταν κορίτσια∙ περίεργο

μα απ’ την αρχή χαράσσονταν τα φρύδια του
ωραίες περισπωμένες
κι έχει από κάτω εγχάρακτα ξανά
μάτια της καλλιγραφίας.
Ώσπου ίχνος της σάρκας δεν έμεινε
– μόνο ξύλινο προγούλι

Είπε Δεν είναι ότι γερνώ
– χτυπάει ξύλο πάνω του.
Ξαναγυρνώ μα δεν πεθαίνω∙ όχι αμέσως τώρα.
Πάντως ευθύς, η μύτη αυτή τού εμάκρυνε πολύ
έτσι μπροστά του έσπασε
πέφτει σάπιο ξυλάκι

Πολύ αργά∙ αλλά θυμάται λίγο:
Πίσσα σκοτάδι. Να με έφαγε ήδη ο καρχαρίας;
Δεν ζει ο πατέρας, έτσι;
Τέρμα τα ψέματα Πινόκιο
Ψήλωσα∙ όμως
πότε

Από τη συλλογή Υπνωτήριο | Εννιά νυχτικές παραβολές (1999) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Πάντα Μισώ και Ποτέ Αγαπώ

Πάντα Μισώ και Ποτέ Αγαπώ

[Ενότητα Ι. Παιδική ηλικία]

Ο Πάντα Μισώ κι ο Ποτέ Αγαπώ
Κυριακή αγκαζέ
Με μαύρα καπέλα, γενάκι, μια μπάλα
Πηγαίνουν στο πάρκο να πούνε «Allez!»
σε μαμάδες, παιδάκια, που κούνια-τραμπάλα

Ο Πάντα Μισώ μ’ ένα βλέμμα καρό
Σαν μύγα κοιτάζει μωρό που όλο κλαίει.
Ο Ποτέ λέει: «Κοίτα… Εξατμίζω μωράκι
–και λέξη δεν λέει!»

Η μαμά πλησιάζει τον Πάντα ευθύς
και ρωτά «Κύριε, αχ, το παιδί μου πού είναι;»
Μα απάνω της αίφνης φαρδύς και πλατύς
πετιέται ο Ποτέ: «Η ψυχή σου αμήν. Ε;»

Όταν καθόλου μαμά και ούτ’ ένα παιδί
Δεν στέκει πια ορθό μες στο πάρκο εκείνο,
Βγάζει ο Πάντα τρανή μια φωνή:
«Πιάσε Ποτέ! Την μπάλα σου δίνω…»

(Και έριχνε ο ένας στον άλλον την μπάλα
για ώρα πολλή στο άδειο πάρκο εκείνο)

Μετά. Κουρασμένοι. Κινούν για να φύγουν.
Και en face στη βροχή, είπαν: «Πάντα, εσύ
πόσο πάντα μισείς… Τι και πώς;»
«Ποτέ, αφού πίσω δεν πας! Εσύ ποτέ αγαπάς…»

Γιατί ο Πάντα Μισώ κι ο Ποτέ Αγαπώ
Τις Κυριακές αγκαζέ: κι ό,τι δουν
και στο φως αναπνέει, το πνίγουν

(Μα Δευτέρα με Σάββατο αργούν.
Και κοιτάζουνε τότε στο σπίτι με τρόμο
Το χέρι αγάπης του ενός
στου άλλου τον ώμο)

Από τη συλλογή Τριαντατρία (2003) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Τρίτη απόδειξη ικανοτήτων

τρίτη απόδειξη ικανοτήτων

Αυτή η γραμμή
αποδεικνύει την ικανότητα του μολυβιού
ν’ αφήνει ίχνη πάνω στο χαρτί σου
μέχρι να πάρεις μια καλή σβήστρα,
απ’ τις παλιές που είναι δίχρωμες και ξέρουν τη δουλειά τους,
και να εξαφανίσεις με επιμέλεια ενός νέου σπουδαστή
την ικανότητα του μολυβιού ν’ αφήνει ίχνη πάνω
στο χαρτί σου.

Από τη συλλογή Καλοκαίρι στο σπίτι + Έξι αποδείξεις ικανοτήτων, ποιήματα (2003 – 2004) (το Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου, 43-44, Οκτώβριος 2004-Φεβρουάριος 2005) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Ο λαγός και η εξοχή

Ο λαγός και η εξοχή

[Ενότητα Ι. Παιδική ηλικία]

Ένας γκρίζος όρθιος λαγός,
ακίνητος,
τα πισινά του πόδια γαντζωμένα σ’ ένα
χώμα,
τα μπροστινά κρεμάμενα, βαριά,
τ’ αυτιά του δύο –
τεντώνονται σα λάστιχα προς τον αέρα

«Δεν αγαπώ την εξοχή»,
σκέφτεται ο λαγός.
Τις νύχτες δεν κινείται.
Και ο αέρας είναι μπλε.
«Αχ, δεν αγαπώ πια την εξοχή».
Τις μέρες δεν κινείται.
Ο αέρας είναι άσπρος

Κάποιος τον μάγεψε, θεωρεί.
Τέτοια ακινησία!
Έτσι, να στέκεται, βουβός,
σαν ν’ αφουγκράζεται αιώνια την κοιλάδα…
Δέντρα δεν βλέπει
μα θα υπάρχουν κάπου, γύρω.
Όμως αυτός δεν αγαπά πια δέντρα

«Όχι, δεν αγαπώ πια την εξοχή –
τελείωσε λοιπόν η εποχή που
την αγαπούσα…»,
σκέφτεται ο λαγός με χάντρες
στις κόχες των ματιών,
κάτω απ’ τα πόδια του –διακόσμηση– το χώμα.
(Ταριχευμένος είναι;)

δεν τον σκεπάζει αυτό το χώμα. Το πατά

Από τη συλλογή Τριαντατρία (2003) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Ο τυφλός και ο αναλφάβητος

Ο τυφλός και ο αναλφάβητος

[Ενότητα Μερικές αναστάσεις]

«Τι μου δείχνεις φωτογραφίες σου;»
μου είπες, «αφού οι τυφλοί είναι αναλφάβητοι στο φως. Μα θέλω
να ξέρω πώς ήσουν μικρός. Για να τραγουδούμε μαζί…
Βρες τρόπο! Κάνε μου δώρο αυτή τη γνώση».

Πήγα στους γονείς μου.
Ζήτησα τον εαυτό μου παιδί, σου τον
τύλιξα
πακέτο για δώρο.

Φέρνω το πακέτο,
βγάζεις ένα σπίρτο,
το άναψες κι έβαλες
στο δώρο μου φωτιά.

Ύστερα ακουμπούσες
με τις άκρες των δακτύλων σου τις στάχτες.
Διάβαζες τα αποκαΐδια σε
σύστημα Μπράιγ.

«Ωραία. Σε ξέρω τώρα», είπες, «μα τώρα με
ξέρεις κι εσύ: έκαψα τον εαυτό σου παιδί,
για να μην είσαι πια αναλφάβητος στο σκοτάδι:
για να τραγουδούμε μαζί πάντα το ίδιο τραγούδι…»

Από τη συλλογή 4-D, Ποιήματα Τεσσάρων Διαστάσεων (2006) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Μια σχολική υδρόγειος στο μπαλκόνι

Μια σχολική υδρόγειος στο μπαλκόνι

[Ενότητα v. μια σχολική υδρόγειος στο μπαλκόνι]

Και την κοιτώ από το τζάμι,
αρνείται, δε γυρνά

Στη θάλασσά της: μπλε
Καφέ τα βουνά της
Οι πεδιάδες: πράσινες
Όλα κανονικά

Είναι πλαστική

Είπα, και αν τη βγάλω στο μπαλκόνι
Άραγε θα πει κανείς
Τι γυρεύει μες στις γλάστρες του
η Γη;

Τα βράδια την ποτίζω
Πράσινο στο καφέ
Λίγο μπλε στο πράσινο
Καφέ στο μπλε

(Θαλαβού, πεδισσά, θαλιάδες)

Και πάντα απάνω στο τσιμέντο
Έστω για να ’χει συντροφιά
Ο ακίνητος βασιλικός μου

Κοιτάω την κοιτώ, κοιτάω την κοιτώ
(Δε γυρνά)

Από τη συλλογή Καλοκαίρι στο σπίτι + Έξι αποδείξεις ικανοτήτων, ποιήματα (2003 – 2004) (το Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου, 43-44, Οκτώβριος 2004-Φεβρουάριος 2005) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Έχουν εγκαίνια στις κερήθρες

Έχουν εγκαίνια στις κερήθρες

[Ενότητα πρώτη παραβολή]

Δεν μπορεί παρά να έχει παρατηρηθεί
πως οι μέλισσες όταν καίγονται
γίνονται σαν κόκκινο βελούδο τρυφερές
κι εύθραυστες σα γυμνή κόρη γαλάζιου ματιού∙
μετά πεθαίνουν

Έχει σίγουρα προηγηθεί η φωτιά
που λιώνει τις κερήθρες
και η ανάληψη των τελευταίων ονείρων
του μελισσιού.
Για λίγο μάλιστα προκαλείται
κι ένας μικρός εναέριος συνωστισμός∙
μετά θα εξατμιστούν.
Και καθώς βέβαια τα όνειρα των μελισσών
μυρίζουνε λουλούδια,
ακόμη και μετά από καιρό
το επόμενο μελίσσι
θα ψάχνει μάταια εκεί πάνω
για έναν κήπο.

Από τη συλλογή Υπνωτήριο | Εννιά νυχτικές παραβολές (1999) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης

Βασίλης Αμανατίδης, Η οικογένεια που όλο ψάχνει κάτι ανώτερο

Η οικογένεια που όλο ψάχνει κάτι ανώτερο

[Ενότητα Ι. Παιδική ηλικία]

Πάντα έβαφαν το σπίτι τους λευκό.

Μια μέρα ο μπαμπάς έκανε μεταπτυχιακό.
Η μαμά έκανε κι αυτή μετά.
Το κορίτσι ακολούθησε με επιτυχία την παράδοση.
Το αγοράκι λέει Εγώ;

Βάψαν πάλι το σπίτι τους λευκό.
Υπήρχε μία κόκκινη καμινάδα.
Αγαπούσαν ολόκληρο το σπίτι -ήταν
σπίτι τους, όμως
βαφότανε λευκό, αύριο κοκκίνιζε

Ο μπαμπάς είπε Ας κάνω λοιπόν διδακτορικό.
Η μαμά Να κάνω ένα κι εγώ.
Το κορίτσι λέει Θα κάνω ό,τι και η μαμά.
Το αγοράκι Μου αρέσει αυτή η καμινάδα…

Πήγαν το καλοκαίρι στη θάλασσα διακοπές:
Κολυμπάει ο μπαμπάς, η θάλασσα είναι μοβ
κολυμπάει η μαμά, η θάλασσα είναι πράσινη
και το κορίτσι στο τέλος, βεραμάν

Το αγόρι λέει Εγώ
δεν ξέρω κολύμπι σε θάλασσα πράσινη μοβ
βεραμάν. Ξέρω κολύμπι μόνο σε θάλασσα μπλε. Κι αν…
(Και θάφτηκε αμέσως στην άμμο)

Λέει τότε ο μπαμπάς Ας κάνουμε κάτι ανώτερο.
Λέει τότε η μαμά Τι άλλο όμως μας μένει;
Το κοριτσάκι Πάμε στο σπίτι μας γρήγορα
Να βάψουμε το σπίτι
πάλι

(Το σπίτι τους δεν βρήκανε
Μα βρήκανε την Καμινάδα

Άσπρη.)

Είπαν Τουλάχιστον είναι λευκό. Μα
Πώς θα χωρέσουμε εδώ;

Από τη συλλογή Τριαντατρία (2003) του Βασίλη Αμανατίδη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Βασίλης Αμανατίδης