Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Φωτοσκιάσεις

Μάνος Χατζιδάκις & Νίκος Γκάτσος, Έλα σε μένα
(τραγούδι: Δήμητρα Γαλάνη / δίσκος: Πορνογραφία (1982))

Φωτοσκιάσεις

Η φωτογραφία την κολάκευε ιδιαίτερα
κάπου στη μέση της κάμαρας,
ρίχνοντας φως και πολλά αντικείμενα τριγύρω,
το καθένα στη σωστή απόσταση
για τις φωτοσκιάσεις που μεγάλωναν,
καθώς κατέβαινε ο ήλιος
τυλίγοντας τα μαλλιά και τα λεπτά της δάκτυλα
μέσα στην κάμαρα με τα πολύχρωμα βιβλία
και την κλειστή πόρτα για καταφύγιο.

Στο σπίτι της θείας
είχαν ένα στενό διάδρομο
κι ένα μεγάλο γιο που γκρίνιαζε.

Τώρα μπαίνουν άνθρωποι
που ανοίγουν με πάταγο
και με κλoτσιές τις πόρτες∙
Δεν έχουν συγκέντρωση,
δεν έχουν τεχνική.

Η κάμαρα μένει άδεια
χωρίς το όμορφο κορμί της,
τους φωτισμούς, τους υπολογισμούς,
τα μακριά φουστάνια
και τα διάφορα αντικείμενα τριγύρω της.

Αυτή η απουσία φοβερά
τον βασανίζει∙
περνάει το διάδρομο, σβήνει τους προβολείς,
περπατάει σταθερά και αδέξια συγχρόνως,
φεύγει και τους αφήνει ατιμώρητους,
γυρίζει στα καταφύγια
και στα θαλάσσια σπορ
το καλοκαίρι.

Από τη συλλογή Ανοικτή γραμμή (1984) της Αλεξάνδρας Μπακονίκα

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα (ανθολογία) / Αλεξάνδρα Μπακονίκα

17 thoughts on “Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Φωτοσκιάσεις

  1. Στο ποίημα αυτό, το πέμπτον από τη συλλογή Άνοιχτή γραμμή» είναι ξεκάθαρα δυό χαρακτηριστικά. Απο τη μια η ερωτική επιθυμία είναι διάχυτη από την άλλη όμως υπάρχει η αποτυχία της ολοκλήρωσης της, η απουσία, πράγμα που αφήνει μια πίκρα.
    «Η κάμαρα μένει άδεια
    χωρίς το όμορφο κορμί της» και
    «Αυτή η απουσία φοβερά
    τον βασανίζει»
    Βέβαια η Αλεξάνδρα το αναφέρει η ίδια σε σχόλιο της στο προηγούμενο ποίημα, μετά από την επισήμανση της Ελένης .
    Όσο για τις μουσικές επιλογές, εκτός από τις ποιητικές, είναι πάντα οι καλύτερες,
    τουλάχιστον για τα δικά μου ακούσματα.

    Μου αρέσει!

  2. Εμένα πάλι μου 'χει σχεδόν κόψει την ανάσα η δεύτερη στροφή σ' αυτό το ποίημα της Αλεξάνδρας, δηλαδή το τρίστιχο:

    Στο σπίτι της θείας
    είχαν ένα στενό διάδρομο
    κι ένα μεγάλο γιο που γκρίνιαζε.

    Από τότε που πρωτοδιάβασα το ποίημα χωρίς να γνωρίζω προσωπικά την Αλεξάνδρα, σκέφτηκα ότι αυτή η ποιήτρια έχει πολύ υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης (EQ) και ότι ο τρόπος που ενσωματώνει αυτές τις φράσεις σε κομβικό σημείο του γραπτού της υποδηλώνει και ποιητική ευφυΐα.

    Μου αρέσει!

  3. Νιώθω πια πως η εξοικείωσή μου με τον ποιητικό λόγο της Αλεξάνδρας γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη…
    Οι «Φωτοσκιάσεις» της είναι ένα ακόμη θαυμάσιο ποίημα από κάθε άποψη.

    Συμφωνώ απόλυτα με τον Ανδρέα για το ότι η ανεκπλήρωτη ερωτική επιθυμία «αφήνει μια πίκρα»…
    Θα προσέθετα πως η θλίψη, που αναμφίβολα (κατά τη γνώμη μου) αποπνέει αυτό το ποίημα, διατυπώνεται με την «αποδυνάμωση του φωτός», του φωτός που στη μεν πρώτη στροφή εμφανίζεται ιδιαίτερα έντονο (Η φωτογραφία… ρίχνοντας φως…, … φωτοσκιάσεις που μεγάλωναν, / καθώς κατέβαινε ο ήλιος), ενώ στην προτελευταία στροφή μοιάζει σχεδόν ανύπαρκτο (Η κάμαρα μένει άδεια /χωρίς το όμορφο κορμί της, / τους φωτισμούς…). Και τελικά αυτό το φως, παρόλο που επανέρχεται στον τελευταίο στίχο (το καλοκαίρι), είναι τόσο θλιβερό, που μοιάζει με σκοτάδι, τη στιγμή μάλιστα που το «σκοτεινό αυτό τοπίο» προοιωνίζεται μ' αυτό το εκπληκτικό πρώτο τρίστιχο της τελευταίας στροφής (Αυτή η απουσία φοβερά /τον βασανίζει / … σβήνει τους προβολείς…).
    Στην 1η στροφή, με εντυπωσίασε η εικόνα του ήλιου που «κατέβαινε» / τυλίγοντας τα μαλλιά και τα λεπτά της δάκτυλα.
    Στην 2η στροφή, υπογράμμισα αυτή την θαυμάσια αντίθεση: στενός διάδρομος… – μεγάλος γιος, όπως επίσης τη σύζευξη «περπατά σταθερά και αδέξια συγχρόνως» της τελευταίας στροφής.

    Γλαφυρότατη γραφή, με φράσεις σύντομες, κοφτές, δίχως ούτε μια λέξη περιττή…

    Μου αρέσει!

  4. Υ.Γ.
    Κατακλυσμένο από «φωτοσκιάσεις» και το επιλεγμένο από την Βίκυ άκουσμα: η μουσική, οι στίχοι, η ερμηνεία, οι εικόνες… Όλα, τόσο φωτεινά και τόσο εναρμονισμένα… Ό,τι πιο όμορφο, για να μας εισαγάγει στον χώρο των «Φωτοσκιάσεων» της Αλεξάνδρας…

    Μου αρέσει!

  5. Σ' ευχαριστώ Ανδρέα για το εύστοχο το σχόλιό σου,ακριβώς ερωτική έλλειψη εκφράζει το ποίημα.Και τη θλίψη αυτή την επιτείνει η αποξένωση μέσα σε ανθρώπους που η συμπεριφορά τους απωθεί.

    Μου αρέσει!

  6. Βίκυ, χαίρομαι ιδιαίτερα που πρόσεξες αυτούς τους στίχους.Κι εμένα βαθύτατα ως εμπειρία με έχουν στοιχειώσει, και μπορώ να πω ότι όταν τους έγραψα ήταν σαν να έβγαζα ένα ψυχικό βάρος από πάνω μου.Το ποίημα αυτό το αγαπώ και ως σύνθεση και ως ατμόσφαιρα, αλλά κι από το γεγονός ότι είναι το πρώτο ή δεύτερο ποίημα που έγραψα σε αυτά τα πρώτα βήματά μου.

    Μου αρέσει!

  7. Αλεξάνδρα μου, γι' αυτό σου είπα χτες ότι το ένστικτό μου με οδήγησε όταν πρωτοδιάβασα σ' αυτό το ποίημα να μείνω αρκετή ώρα και να επανέλθω αρκετές φορές έκτοτε. Αυτό ένιωσα. Ότι έφευγε ένα βάρος από πάνω σου και ότι δεν ήταν τυχαίο που με το τρίστιχο αυτό δένεις το παρελθόν με το παρόν στο γραπτό σου αυτό.

    Κάτι παρόμοιο μου συνέβη και με το ποίημά σου «Οι αποσκευές» από τη συλλογή «Θείο κορμί» δέκα χρόνια αργότερα. Μάλιστα, σκέφτομαι να το αναδημοσιεύσω όταν φτάσει η σειρά του γιατί πιστεύω ότι θα 'χουμε πολλά να πούμε αυτή τη φορά.

    Μου αρέσει!

  8. Ακριβώς Βίκυ, «Οι Αποσκευές» είναι η συνέχεια με άλλο ύφος και σύνθεση αυτού ακριβώς του τρίστιχου, καθώς και η απελευθερωτική κίνηση της αποδέσμευσης μου από τον οδυνηρό εναγκαλισμό του.

    Μου αρέσει!

  9. Δεν το πιστεύω ότι έχασα τόσο καιρό αφιέρωμα στην Αλεξάνδρα..
    Μόλις διάβασα όλες τις προηγούμενες αναρτήσεις.Φυσικά δεν θα σχολιάσω τίποτα, μιας που έχετε σχολιάσει υπέροχα ως τώρα τα θαυμάσια αυτά ποιήματα.
    Θα σταθώ μόνο στο σχόλιο της Βάσως που συμφωνώ πέρα ως πέρα μαζί του..
    Η ποίηση της Αλεξάνδρας έχει τόσο προσωπικό ύφος που δεν χρειάζεται να διαβάσει κανείς το όνομά της..
    Επίσης το έχω ξανασχολιάσει, το ερωτικό στοιχείο είναι το επίστρωμα που κρύβει επιμελώς συναισθήματα και κοινωνικές συμπεριφορές…
    Αναμένω τη συνέχεια..
    Καλό βράδυ στην παρέα..

    Μου αρέσει!

  10. Η συνέχεια σε λίγο, Έλενα. Έλειψα αρκετές ώρες χτες και σήμερα και δεν προλάβαινα να δημοσιεύσω ποίημα, αλλά τώρα ετοιμάσου. 🙂

    Μια βδομάδα έχει και δεν έχει που ξεκίνησα με την παρουσίαση του έργου της Αλεξάνδρας, οπότε είσαι εντάξει. 🙂

    Μου αρέσει!

  11. Βίκυ μ αρέσει παρα πολύ ο τρόπος που περιγράφει τα πράγματα η ποιήτρια.Έχει βάθος η σχέση των πραγμάτων με τις επιθυμίες ή τα βιώματα των ανθρώπων.Αυτό δεν τονίζει θαυμάσια ο Προυστ στην ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΚΑΙΡΟΥ;Τελευταία το απόλαυσα στον Παμούκ στο μυθιστόρημά του ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ.Τα θερμά μου συγχαρητήρια στην Αλεξάνδρα και φυσικά σε σένα Βίκυ για την έξοχη δουλειά σου.

    Μου αρέσει!

  12. Γιάννη μου, χαίρομαι που είσαι πάντα εδώ. Είμαι σίγουρη ότι ξέρεις ήδη την ακριβώς συνομήλική σου Αλεξάνδρα από την ανθολογία μου στο Translatum. Μ' αυτή την αναλυτική παρουσίαση του έργου της που επιχειρώ τώρα φιλοδοξώ ότι θα την γνωρίσεις ακόμα καλύτερα. Είναι κι η Αλεξάνδρα πνευματική μας αδελφούλα (εφ' όλης της ύλης), Γιάννη, και θα το διαπιστώσεις σύντομα τόσο μέσα από την ποίησή της όσο και μέσα από τα σχόλιά της. 🙂

    Μου αρέσει!

  13. Σ'ευχαριστώ Έλενα, πολύ ευστοχα το επισημαίνεις, μέσα από τις ερωτικές σχέσεις παρατηρώ, βγάζω στην επιφάνεια και κρίνω ανθρώπινες συμπεριφορές και χαρακτήρες, επειδή και εγώ αλλά και όλοι μας δοκιμαζόμαστε μέσα από αυτές.

    Μου αρέσει!

Σχολιάστε.

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.